۵۷۰۷
۰
۱۳۹۳/۰۷/۰۲

مأخذشناسی فارسی کتیبه‌ها و سنگ قبرهای اسلامی

پدیدآور: احمد خامه یار

خلاصه

نوشتار پیش روی خواننده شامل فهرست کتاب‌ها و مقالاتی است که در موضوع کتیبه‌ها و سنگ قبرهای اسلامی، از آغاز تحقیقات نوین در ایران در اوایل قرن شمسی حاضر و تا پایان سال 1390 شمسی به زبان فارسی منتشر شده است.

نوشتار پیش روی خواننده شامل فهرست کتاب‌ها و مقالاتی است که در موضوع کتیبه‌ها و سنگ قبرهای اسلامی، از آغاز تحقیقات نوین در ایران در اوایل قرن شمسی حاضر و تا پایان سال 1390 شمسی به زبان فارسی منتشر شده است. تلاش نگارنده بر آن بوده تا هر کتاب یا مقاله‌ای که به زبان فارسی و مستقیماً در رابطه با موضوع «کتیبه‌ها» نگاشته شده است، در این فهرست آورده شود؛ گرچه رویکرد اصلی آنها می‌تواند بررسی تحلیلی یا تطبیقی محتوای کتیبه‌ها، مطالعه کتیبه‌ها و تزئینات کتیبه‌ای از منظر هنر و معماری و یا حتی صرفاً بازخوانی متن آنها باشد. البته در این نوشتار تنها کتیبه‌هایی مد نظر بوده است که در جایگاه عناصر معماری در بناهای تاریخی به کار رفته است. بنابراین کتیبه‌های سنگی، آجری، گچی، کاشی و حتی صندوقچه‌ها و محراب‌های چوبی را شامل می‌شود. از سوی دیگر خطوط و کتیبه‌های نبشته‌شده روی سکه‌ها و ظروف فلزی و سفالی و ... خارج از موضوع این نوشتار است.

افزون بر کتیبه‌های به‌کار‌رفته در بناهای تاریخی، سنگ قبرها و سایر سنگ‌نوشته‌های اسلامی نیز با توجه به ارتباط مستقیم آن با موضوع کتیبه‌ها، مشمول این نوشتار شده است. عناوین مقاله‌هایی که موضوع آنها معرفی کتاب‌های منتشره در موضوعات مورد اشاره فوق می‌باشد نیز در فهرست حاضر درج شده است. همچنین در این فهرست، عناوین برخی کتاب‌ها و مقالاتی افزوده شده است که موضوع اصلی آنها کتیبه‌ها و سنگ‌قبرهای اسلامی نیست، اما ممکن است فصلی از آنها به این موضوعات اختصاص داده شده و یا حاوی داده‌ها و اطلاعات منحصربه‌فردی در این زمینه باشد. امید است پژوهشگران محترم این حوزه با راهنمایی‌های خود، نگارنده را در تکمیل این نوشتار و رفع نواقص آن یاری نمایند.

 

الف - کتاب‌ها:

  1. ایزدپناه،‌ حمید؛ کتیبه‌های تاریخی لرستان؛ ‌از قرن چهارم هجری قمری تا قرن چهاردهم؛ خرم‌آباد: اداره فرهنگ و هنر فرمانداری کل لرستان، 1351، 44 ص.
  2. افشار، ایرج؛ یادگارهای یزد معرفی ابنیه تاریخی و آثار باستانی خاک یزد؛ تهران: انجمن آثار ملی، ج 1: معرفی ابنیه تاریخی و آثار باستانی خاک یزد، 1348، 758 ص. ج 2: معرفی ابنیه تاریخی و آثار باستانی شهر یزد، (1354 ؟)، 928 ص. ج 3 (ضمیمه جلد دوم - تصاویر): صص 929-1462.
  3. بهرام‌زاده، محمد؛ نظری اجمالی بر سیر تحول خطوط اسلامی و خواندن کتیبه‌ها؛ زنجان: نیکان کتاب، 1382، 136 ص.
  4. بیگ‌باباپور، یوسف؛ مزارات، سنگ‌نوشته‌ها و اسناد مراغه؛ قم: مجمع ذخائر اسلامی، 1388، 342 ص.
  5. تناولی،‌ پرویز؛ سنگ قبر؛ تهران: بن‌گاه، 1388، 132 ص.
  6. حاج سید جوادی،‌ سیدکمال؛ میراث جاویدان: سنگ‌نبشته‌ها و کتیبه‌های فارسی در پاکستان؛ اسلام‌آباد: منزا پریس، رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران - پاکستان، 1370-1371 / 1991-1992 م. ج 1: استان پنجاب. ج 2: آزاد کشمیر، مناطق شمالی پاکستان و استان‌های بلوچستان، سرحد و سند، 779 + 696 ص.
  7. حسینی اشکوری، سیدصادق؛ بلنداختران شهر خفر (بررسی سنگ‌نوشته‌های مزار سید مجدالدین حسین و دیگر خاندان از سادات شهید در سده هشتم هجری، شهر خفر - استان فارس)؛ قم: مجمع ذخائر اسلامی، 1388، 128 ص.
  8. ------------------------------------؛ فهرستواره نسخه‌های خطی خانقاه مجیبیه (پتنا - هند)، همراه با مقدمه‌ای مبسوط از سنگهای مزارات سلسله قادریه مجیبیه در باغ مجیبی - پتنا؛ قم: مجمع ذخائر اسلامی، 1386، 128 ص.
  9. حکمت،‌ علی‌اصغر؛ نقش پارسی بر احجار هند: مجموعه‌ای از کتیبه‌ها و خطوط فارسی که در ادوار مختلف بر لوح سنگهای هندوستان نگاشته شده است؛ کلکته: Noni Mohn Saha Pupasrea Press، بزم ایران (Iran Society)،‌ 1336 / 1957 م، 9 + 112 ص.
  10. -----------------------؛ نقش پارسی بر احجار هند: فهرستی از کتیبه‌ها و خطوط فارسی بر لوح سنگهای هندوستان (ویرایش دوم)؛ تهران:‌ ابن سینا، 1337، 150 ص.
  11. خدابنده‌لو، مریم و حاتم، غلامعلی؛ خط و کتیبه در معماری ایران؛ تهران: دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر، 1370، 358 ص.
  12. خزائی، محمد؛ هزار نقش: نقوش کتیبه و خطوط تزئینی، آجر، کاشی، گچبری، حجاری روی سنگ، چوب، آلات فلزی، سفال، پارچه، قالی و هنرهای کتاب‌آرائی؛ چاپ 1، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی - حوزه هنری، 1372، 279 ص. چاپ 2، تهران: مؤسسه مطالعات هنر اسلامی، 1381، 282 ص.
  13. خلیل، محمد ابراهیم؛ مزارات کابل؛ پیشاور: دانش کتابخانه و چاپ 2، 1375 / 1996 م، 188 + 9 ص.
  14. دانش یزدی، فاطمه؛ کتیبه‌های اسلامی شهر یزد؛ تهران: سبحان نور و یزد: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، 1387، 410 ص + 23 صفحه پیوست تصاویر رنگی.
  15. دهقانیان نصرآبادی، کاظم؛ سیمای تفت (ج 2: تفت و توابع آن در متون تاریخی و جغرافیایی تاریخ ایران، تاریخ یزد، سفرنامه‌ها، خاطرات، وقف‌نامه‌ها، نامه‌ها، اسناد، کتیبه‌ها)؛ یزد: اندیشمندان یزد، 1387، 776 ص.
  16. زارعی، باب‌الله؛ کتیبه کوفی مسجد جامع قزوین: معرفی اجمالی خطوط کوفی و کاربرد آن در گرافیک؛ تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی -‌ سازمان چاپ و انتشارات، 1373، 48 ص.
  17. ستوده، منوچهر؛ کتابه‌های حرم مطهر حضرت معصومه (علیها سلام) و حظیره‌های اطراف آن؛ قم: کتابخانه آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی، 1375، 188ص.
  18. شایسته‌فر، مهناز؛ عناصر هنر شیعی در نگارگری و کتیبه‌نگاری تیموریان و صفویان؛ تهران: مؤسسه مطالعات هنر اسلامی، 1384، 216ص.
  19. شیخ محمدرضا؛ ریاض الالواح: مشتمل بر کتیبه‌های قبور و ابنیه غزنه؛ کابل: انجمن تاریخ افغانستان، 1346، 219 ص.
  20. غفورزاده، محمدجواد؛ کتیبه خورشید: نگاهی به منظومه‌های نقش‌بسته بر رواق‌های حرم مطهر رضوی؛ مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی، 1381، 136ص.
  21. ---------------------------؛ کتیبه خورشید: سروده‌هایی بدیع برای کتیبه‌های حرم؛ مشهد: آستان قدس رضوی - بنیاد پژوهشهای اسلامی، 1381، 272 ص.
  22. فراهانی، ابوالفضل؛ مسجد جامع ساوه؛ [بازخوانیِ] کتیبه‌ها: عبدالله قوچانی؛ تهران:‌ مؤسسه انتشارات تعاون سازمان میراث فرهنگی کشور (پژوهشگاه)، چاپ اول، 1380، 112 ص.
  23. فقیه میرزایی، گیلان، مخلصی، محمدعلی و حبیبی، زهرا؛ تخت فولاد: یادمان تاریخی اصفهان؛ تهران: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری - پژوهشکده زبان و گویش و: اداره کل امور فرهنگی. ج 1: 1384، 400 ص، ج 2: 1385، 368 ص و ج 3: 1384، 296 ص.
  24. فکری سلجوقی؛ گازرگاه مدفن پیر هرات؛ کابل: وزارت اطلاعات و کلتور - ریاست کلتور و هنر، انجمن تاریخ افغانستان، چاپ 2، 1355.
  25. فیض، عباس؛ گنجینه آثار قم؛ قم: چاپ مهر استوار، ج 1: قم و روضه فاطمیه، 1349، 718 ص و ج 2، قم و مشاهد، 1350، 794 ص.
  26. قدسی، منوچهر؛ خوشنویسی در کتیبه‌های اصفهان؛ اصفهان: گلها، 1378، هشت + 219 ص.
  27. قوچانی، عبدالله؛ بررسی کتیبه‌های بناهای یزد؛ تهران: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری - پژوهشکده زبان و گویش با همکاری اداره کل امور فرهنگی، چاپ اول، 1383، 112 ص (پیوست تصاویر: صص 43-112).
  28. -------------------؛ بررسی کتیبه‌های مسجد جامع گلپایگان؛ تهران: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، 1382، 68 ص.
  29. -------------------؛ گنبد سلطانیه به استناد کتیبه‌ها؛ تهران:‌گنجینه هنر؛ سازمان میراث فرهنگی کشور (پژوهشگاه) - معاونت حفظ و احیاء، 1381، 104 ص.
  30. قوچانی، عبدالله و رحیمی­فر، مهناز؛ کتیبه‌های مسجد جامع و امامزاده عبدالله شوشتر؛ تهران: سازمان میراث فرهنگی (پژوهشگاه) - پژوهشکده زبان و گویش، چاپ اول، 1382، 60 ص.
  31. ماهر النقش، محمود؛ خط بنایی؛ تهران: سروش، 1370، 262 ص.
  32. مایل، رضا؛ برخی از کتیبه‌ها و سنگ‌نبشته‌های هرات؛ کابل: بیهقی کتاب خپرولو موسسه، 1355، 21 ص متن چاپی + 27 ص متن سنگ‌نوشته‌ها + پیوست تصاویر (بدون صفحه‌شمار).
  33. مخلصی، محمدعلی؛ پژوهشی در کتیبه‌های دوران اسلامی تخت جمشید (کاخ داریوش)؛ تهران: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری - پژوهشکده زبان و گویش با همکاری اداره کل امور فرهنگی، چاپ اول، 1384، 248 ص.
  34. مدرسی طباطبایی، حسین؛ تربت پاکان: آثار و بناهای قدیم محدوده کنونی دارالمؤمنین قم؛ قم: چاپخانه مهر، 2535 شاهنشاهی [= 1355]، 2 ج.
  35. مشیری، محمد؛ راهنمای خواندن انواع خطوط کوفی برروی سکه‌ها، کتیبه‌ها، کتب، سفال، فلزکاری و غیره؛ تهران: موسسه سکه‌شناسی ایران، 1354، 45 ص.
  36. معطوفی، اسدالله؛ سنگ مزارها و کتیبه‌های تاریخی گرگان و استرآباد: نگاهی به معماری آرامگاهی و شیوه‌های تدفین در ایران و گرگان؛ تهران: حروفیه، 1387، 1287 ص.
  37. میرزا ابوالقاسمی، محمدصادق؛ کتیبه‌های یادمانی فارس (بناهای قرن هفتم تا دهم هجری)؛ تهران: فرهنگستان هنر، 1387، 195 ص.
  38. میرزا سنگین بیگ؛ سیر المنازل؛ به تصحیح و ترجمه اردویی شریف حسین قاسمی؛ دهلی: غالب انستی‌تیوت، چاپ اول، 1402 ه- ق / 1982 م، س (مقدمه) + ص 1-137 (متن) + 139-306 (ترجمه اردو و نمایه‌ها).
  39. نصر اصفهانی، غلامرضا؛ سیره تماشا: کتیبه‌های سردر ورودی خانه‌های اصفهان؛ اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1385، 36 ص.
  40. هنرفر، لطف‌الله؛ گنجینه آثار تاریخی اصفهان: آثار باستانی و الواح و کتیبه‌های تاریخی در استان اصفهان؛ اصفهان: کتابفروشی ثقفی، 1344، چهل و پنج + 1040 ص.
  41. جمعی از پژوهشگران؛ مجموعه مقالات کتیبه‌ها و متون دوران اسلامی؛ تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور (پژوهشگاه) - پژوهشکده زبان و گویش، 1385، 246 ص.[1]
  42. کارشناسان مردم‌شناسی سازمان میراث فرهنگی کشور؛‌ بررسی سنگ‌نبشته مزار شهدا؛ تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی؛ سازمان میراث فرهنگی کشور، 1370، 477 ص.
  43. برگزیده‌ای از کتیبه‌های حرم مطهر حضرت رضا (ع)؛ مشهد: آستان قدس رضوی - معاونت امور فرهنگی، بی‌تا، بدون صفحه شمار.

ب - مقالات:

  1. آبیار، منصور؛ «بررسی کتیبه‌های محرابهای سنگی در موزه ملی ایران»؛ اثر، ش 38-39، پاییز 1384، ص 213-225.
  2. ----------------؛ «بررسی کتیبه‌های محرابهای گچی در موزه ملی ایران»؛ اثر، ش 35، تابستان 1382، ص 74-84.
  3. آخوندی، اردشیر و زمانی پور، بابک؛ «معرفی سنگ‌نوشته‌های مشروطیت»؛ بام ایران، ش 2، تابستان 1378، ص 68-75.
  4. آیتبروف، تمور؛ «سنگ قبر تازه کشف شده شیخ حیدر صفوی در داغستان»؛ ترجمه: علی خاکپور، پیام بهارستان، دوره 2، ش 9، سال 3، پاییز 1389، ص 688-690.
  5. اجاقلو، اسداله و خزائی، محمد؛ «حجاری‌های کتیبه‌ای مسجد قدیمی قلابر»؛ کتاب ماه هنر، ش 149، بهمن 1389، ص 48-56.
  6. ارشادی، محمد؛ «بررسی کتیبه‌های زیرشیروانی خانه مفیدیان»؛ باستان‌شناسی ایران در دوره اسلامی (43 مقاله در بزرگداشت استاد دکتر محمد یوسف کیانی)، به کوشش: دکتر محمد ابراهیم زارعی، همدان: انتشارات دانشگاه بوعلی سینا، 1390، ص 1015-1031.
  7. ارفعی، عبدالمجید؛ «سه آجرنبشته در موزه آستان شاهچراغ»؛ فرهنگ، ش 37-38، بهار و تابستان 1380، ص 37-47.
  8. اسلام‌پناه، محمدحسین؛ «تاریخ کتیبه قبه سبز کرمان»؛ یغما، یادنامه یغما، ص 400-405.
  9. ----------------------------؛ «تاریخ وفات برهان‌الدین کوهبنانی»؛ آینده، سال 19، ش 1-3، فروردین تا خرداد 1372، ص 214-215.
  10. ----------------------------؛ «سنگ‌نبشته‌های زیارتگاه‌های زرتشتی کرمان»؛ پژوهشهای ایرانشناسی (نامواره دکتر محمود افشار)، به کوشش: ایرج افشار، تهران، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، 1384.
  11. ----------------------------؛ «کتیبه‌های سلجوقی مسجد (ملک) کرمان»؛ آینده، سال 14، ش 9-12، آذر تا اسفند 1367، ص 683-684.
  12. اسماعیلی جلودار، محمداسماعیل؛ «کتیبه‌ها، عنصر کلیدی در توسعه پایدار آب‌انبارها: مطالعه موردی آب‌انبارهای شاخص میبد»؛ مجموعه مقالات کتیبه‌ها و متون دوران اسلامی، ص 19-39.
  13. اشراقی، احسان؛ «ارزش اجتماعی و فرهنگی کتیبه‌های دوره سلجوقی مسجد جامع عتیق قزوین»؛ نسیم قزوین، ش 1، زمستان 1375، ص 13-26.
  14. ------------------؛ «شرحی بر وقف‌نامه امیر خمارتاش بن عبداله عمادی در مسجد جامع قزوین»؛ بررسیهای تاریخی، سال 13،  ش 2، خرداد و تیر 1357، ص 53-76.
  15. افروند، قدیر؛ «سنگ قبور دشت توس»، وقف میراث جاویدان؛ ش 47-48، پاییز و زمستان 1383، ص 93-111.
  16. افشار،‌ ایرج؛ «خط علی‌رضا عباسی کنار گاوخونی»؛ یغما، ش 231، سال 20، آذر 1346، ص 467-469.
  17. --------------؛ «دختر ابوالفضل رشیدالدین میبدی»؛ زبان اهل اشارات (مجموعه مقالات درباره تفسیر کشف‌الاسرار و عدة الابرار)، به کوشش: یدالله جلالی پندری، یزد: مؤسسه انتشارات یزد، 1374، ص 21-22.
  18. --------------؛ «دختر میبدی»؛ یغما، ش 242، سال 21، آبان 1347، ص 440.
  19. --------------؛ «سنگ قبر برادر مؤلف کشف‌الاسرار»؛ زبان اهل اشارات اشارات (مجموعه مقالات درباره تفسیر کشف‌الاسرار و عدة الابرار)، به کوشش: یدالله جلالی پندری، یزد: مؤسسه انتشارات یزد، 1374، ص 17-20.
  20. --------------؛ «سنگ قبر برادر مؤلف کشف‌الاسرار»؛ یغما، ش 228، سال 20، تیر 1346، ص 190-192.
  21. --------------؛ «سنگ مجهول (در حیاط خانقاه و بقعه شیخ امین‌الدین بلیانی، با چهارده سوراخ)»؛ بخارا، ش 28، بهمن و اسفند 1381، ص 74-75.
  22. --------------؛ «قدیم‌ترین اثر تاریخ‌دار جندق»؛ یغما، ش 323، سال 28، مرداد 1354، ص 271-272.
  23. --------------؛ «کتیبه‌ای از قرن ششم هجری در خرانق، اطلاعی مهم از گذرگاه حضرت ثامن‌الائمه»؛ یغما، ش 224، سال 19،‌ اسفند 1345، ص 650-651.
  24. --------------؛ «کتیبه‌ای تازه‌یاب از ابرقو»؛ آینده، سال 19، ش 7-9، مهر تا آذر 1372، ص 783.
  25. --------------؛ «کتیبه‌ای در مدرسه گنجعلی‌خان کرمان»؛ آینده، سال 5، ش 10-11-12، زمستان 1358، ص 979.
  26. افضل‌الملک، غلامحسین؛ «قبر پیر غار» [امامزاده سپهسالار شهرستانک]؛ وحید، دوره 13، ش 182، مرداد 1354، ص 530-533.
  27. الوانساز خویی، محمد؛ «سنگ قبرهای روستای آس قدیم»؛ پیام بهارستان، دوره 2، ش 1/14، زمستان 1390، ص 316-354.
  28. ایزدپناه، حمید؛ «سنگ‌نبشته‌ای از قرن ششم» [در جنوب خرم‌آباد]؛ راهنمای کتاب، ش 9، دی 1345، ص 530-532.
  29. -------------------؛ «سنگ‌نوشته‌ای از لرستان، سندی تاریخی برای آزادی انسانها»؛ یغما، ش 230، سال 20، شهریور 1346، ص 326-328.
  30. -------------------؛ «کتیبۀ بخط کوفی (در لرستان)»؛ یغما، ش 224، سال 19،‌ اسفند 1345، ص 648-649.
  31. -------------------؛ «کتیبه‌های بروجرد»؛ ارمغانی برای زرین‌کوب (مجموعه مقالات اهدائی به دکتر عبدالحسین زرین‌کوب به مناسبت مجلس بزرگداشت وی در هشتمین جشن فرهنگ و هنر خرم‌آباد لرستان)، [خرم‌آباد:] اداره کل فرهنگ و هنر لرستان، 2535 [= 1355]، ص 145-152.
  32. -------------------؛ «کتیبه‌های بروجرد»؛ هفتمین کنگره تحقیقات ایرانی، ش 4، 1357، ص 9-20.
  33. بروکت، م. ای؛ «مقابر برجی و کتیبه‌های آنها در ایران»؛ ترجمه: مهوش ابوالضیا، راهنمای کتاب، ش 56،‌ تیر 1345، ص 148-154.
  34. بلر، شیلا؛ «کتیبه برج مقبره‌ای بسطام، تحلیلی از نوشتاری تاریخی در دوره ایلخانی»؛ ترجمه: محمدابراهیم زارعی، اثر، ش 36-37، تابستان 1383، ص 150-174.
  35. بیدگلی، محبوبه سادات؛ «سنگ‌نوشته‌های شاه عباس اول صفوی در مسجدهای شاه اصفهان، میرعماد کاشان، جامع اردستان و جامع دماوند»؛ گنجینه اسناد، ش 72، زمستان 1387، ص 51-60.
  36. بیگ‌باباپور، یوسف؛ «کتیبه‌های آجری خط کوفی در هنر معماری سده ششم هجری (گنبد سرخ مراغه - دوره سلجوقی)»؛‌ پیام بهارستان، دوره 2،‌ ش 5، سال 2، پاییز 1388، ص 657-684.
  37. بینش،‌ تقی؛ «سنگاب خوارزمشاهی»؛ جشن‌نامه استاد مدرس رضوی (مجموعه مقالات علمی و ادبی بپاس خدمات علمی استاد سید محمدتقی مدرس رضوی)، زیر نظر: ضیاءالدین سجادی، تهران: انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی، 1356، ص 638-707.
  38. -------------؛ «کتیبه‌های فارسی غرفه‌های صحن جدید»؛ نامه آستان قدس، سال 9، 1352، ش 4، ص 241-265.
  39. پاکدامن، محمدحسن؛ «مزار سادات تبادکان»؛ مشکوة، ش 106، سال 29، بهار 1389، ص 105-116.
  40. پورکریم، هوشنگ؛ «سنگ قبرهائی از دهکده فشندک»؛ هنر و مردم، ش 23، شهریور 1343، ص 27-29.
  41. -------------------------؛ «سنگ مزارهای ایران»؛ هنر و مردم، ش 12، مهر 1342، ص 31-39.
  42. پورنادری، حسین؛ «چهره‌‌ها: استاد اسماعیل زهره»؛ اثر، ش 18-19، زمستان 1369، ص 113-127.
  43. پویان، جواد و خلیلی، مژگان؛ «نشانه‌شناسی نقوش سنگ قبرهای قبرستان دارالسلام شیراز»؛ کتاب ماه هنر، ش 144، شهریور 1389، ص 98-107.
  44. پیرنیا، محمدکریم؛ «درگاه و کتیبه آستانه حضرت عبدالعظیم»؛ باستانشناسی و هنر ایران، ج 1، ش 2، بهار 1348، ص 4-6.
  45. تسبیحی، محمدحسین؛ «مسجد وزیر خان»؛ وحید، ش 98، سال 11، بهمن 1350، ص 1645-1648.
  46. تنهایی، انیس؛ «تزیینات کتیبه‌ای بقعه شاه نعمت‌الله ولی در ماهان کرمان»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 8، بهار - تابستان 1387، ص 53-68.
  47. جاوری، محسن؛ «یک کتاب در یک مقاله: کتیبه‌های یادمانی سده‌های نخست اسلامی در ایران و ماوراءالنهر»؛ گلستان هنر، ش 10، زمستان 1386، ص 105-109.
  48. جباری کلخوران؛ صداقت و خبیری، محمدرضا؛ «بررسی سنگ‌نبشته‌های تاریخی شهرستان یزد (سنگ قبور قرون 5 تا 13 هجری) با تأکید بر ویژگی‌های گرافیکی آن»؛ کتاب ماه هنر، ش 145، مهر 1389، ص 60-72.
  49. جعفری، علی‌اکبر؛ «سنگ‌نوشته‌های میر معصوم بکری»؛ هنر و مردم، ش 169-170، سال 15، آبان و آذر 1355، ص 17-26.
  50. جعفری (زند)، علیرضا؛ «امامزاده ابراهیم سعیدآباد گلپایگان و کتیبه‌ای نویافته به خط محمدرضا امامی خوشنویس بنام عصر صفوی»؛ وقف میراث جاویدان، ش 23-24، پاییز و زمستان 1377، ص 80-83.
  51. جعفری مذهب، محسن؛ «گورنبشته‌های شیبانیان»؛ نشر دانش، ش 92 (سال 17 - ش 1)، بهار 1379، ص 79-81.
  52. جعفریان، رسول؛ «کتیبه گنبد امام رضا علیه السلام از آقا حسین خوانساری»؛ پیام بهارستان، دوره 2، ش 3، سال 1، بهار 1388، ص 895-897.
  53. جلالی، میثم؛ «ضریح شاه تهماسب، یادگاری از دودمان صفوی در موزه آستان قدس رضوی»؛ مشکوة، ش 108،‌ پاییز 1389، ص 112-124.
  54. جندقی یزدی، علی؛ «جامع یزد»؛ یغما، ش 2، سال 1، اردیبهشت 1327، صص 78-83.
  55. چارئی، عبدالرضا؛ «کتیبۀ معرّق سنگ خدایخانۀ شیراز»؛ مقالات تخصصی خط و کتابت (1)، به اهتمام: حمیدرضا قلیچ‌خانی، تهران: پژوهشکدۀ هنرهای سنّتی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، چاپ 1، 1385، ص 41-47.  [انتشار به صورت الکترونیک]
  56. ---------------------؛ «نقش‌های سنگ مزارهای گورستان دارالسلام شیراز»؛ آینه خیال، ش 6، فروردین و اردیبهشت 1387، ص 132-139.
  57. حاج سید جوادی، سیدکمال؛ «کتیبه‌های فارسی آرامگاه میان منور محمد و میان غلام‌شاه کلهورای عباسی»؛ نامه پارسی، ش 2، پاییز 1375، ص 26-30.
  58. حامدی، محمدحسن؛ «سنگ مزار ناصرالدین‌شاه و یک سند تازه»؛ تندیس، ش 171، فروردین 1389، ص 22-23.
  59. حبیبی، زهرا؛ «معرفی اجمالی کتیبه قاجاری بر پهنه کوه نقش رستم»؛ مجموعه مقالات کتیبه‌ها و متون دوران اسلامی، ص 41-50.
  60. حسینی، سید هاشم؛ «درآمدی بر شناخت کتیبه‌های دوره صفوی حرم امام رضا (ع)»؛ مشکوة، ش 72-73، پاییز و زمستان 1380، ص 136-145.
  61. ------------------------؛ «مقایسه‌ی ویژگی‌های هنر کتیبه‌نگاری عصر صفوی در دو مجموعه‌ی شاخص شیعی ایران (حرم مطهر امام رضا (ع) و بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی)»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 11، پاییز - زمستان 1388، ص 105-132.
  62. حسینی، سید هاشم و طاوسی، محمود؛ «تحول هنر کتیبه‌نگاری عصر صفوی با توجه به کتیبه‌های صفوی مجموعه حرم مطهر امام رضا (ع)»؛ کتاب ماه هنر، ش 91-92، فروردین و اردیبهشت 1385، ص 58-64.
  63. حسینی، نیک‌زاد؛ «مسجد تاریخی در قریه شهرک چهارمحال»؛ وحید، ش 65، سال 6، اردیبهشت 1348، ص 439-441.
  64. حسینی اشکوری، سیدصادق؛ «ادبیات سنگ‌نوشته‌های بانوان در الواح غزنه -‌ افغانستان»؛ پیام بهارستان، دوره 2، ش 3، سال 1، بهار 1388، ص 157-164.
  65. ------------------------------------؛ «سنگ‌های گویا - مطالعه‌ای تطبیقی بر سنگ قبرهای معاصر (کارگاه هنری آستانه حضرت معصومه سلام الله علیها - قم مقدّسه)»؛ پیام بهارستان،‌ دوره 2، ش 4، سال 1، تابستان 1388، ص 915-968.
  66. ------------------------------------؛ «شهر خموشان (گذری بر مزارات شهر تته در حیدرآباد پاکستان)»؛ پیام بهارستان،‌ دوره 2، ش 6، سال 2، زمستان 1388، ص 727-756.
  67. ------------------------------------؛ «کاهش نفوذ زبان فارسی در هندوستان با نگاهی بر سنگ‌نوشته‌های مزار شهید ثالث در آگره»؛ پیام بهارستان،‌ دوره 2، ش 6، سال 2، زمستان 1388، ص 217-242.
  68. ------------------------------------؛ «هنر کتیبه‌خوانی (نیم‌نگاهی به کتیبه‌های یادمانی فارس)»؛ کتاب ماه هنر، ش 133، مهر 1388، ص 62-64.
  69. حصیری، افسانه؛ «شجره‌نامه طریقتی در سنگ‌نگاره ستون ایپلیک، از سده نهم هجری (مسجد شیخ بابا - مراغه)»؛ پیام بهارستان، دوره 2، ش 7، سال 2، بهار 1389، ص 704-708.
  70. --------------------؛ «نگاهی به سنگ مزار مقبره اوحدی مراغی»؛ پیام بهارستان،‌ دوره 2، ش 6، سال 2، زمستان 1388، ص 217-242.
  71. حصارنوی، علیرضا؛ «امامزاده سید اسماعیل ساورکلاته»؛ باستان‌شناسی ایران در دوره اسلامی (43 مقاله در بزرگداشت استاد دکتر محمد یوسف کیانی)، به کوشش: دکتر محمد ابراهیم زارعی، همدان: انتشارات دانشگاه بوعلی سینا، 1390، ص 608-638.
  72. حقیقت، عبدالرفیع؛ «دو فرمان تاریخی از دوران صفویه در مسجد جامع سمنان»؛ وحید، ش 73، سال 6، دی 1348، ص 68-77.
  73. حمزوی، یاسر و علومی، مجید؛ «بررسی تزیینات کریاس شرقی مسجد جامع کبیر یزد با نگرش ویژه بر کتیبه نقاشی»؛ کتاب ماه هنر، ش 139، فروردین 1389، ص 68-75.
  74. حمزه‌لو، منوچهر؛ «کتیبه‌های بقعه امامزاده سهل بن علی (ع) در شهرستان آستانه»؛ مجموعه مقالات کتیبه‌ها و متون دوران اسلامی، ص 51-72.
  75. خادم‌زاده، محمدحسن و حصار نوی، علیرضا؛ «بررسی و مطالعه: محراب گچی مسجد شاه ابوالقاسم»؛ اثر، ش 33-34، بهار و تابستان 1381، ص 305-307.
  76. خامه‌یار، احمد؛ «کتیبه‌های شیعی از قرن پنجم هجری در شمال سوریه»؛ پیام بهارستان، دوره 2، ش 11، سال 3، بهار 1390، ص 781-786.
  77. -------------------؛ «بازخوانی وقف‌نامه‌های سنگی مساجد تهران قدیم»؛ وقف میراث جاویدان، ش 75، پاییز 1390، ص 83-94.
  78. خانی‌پور، رضا؛ «کتیبه و کتیبه‌نگاری»؛ کتاب ماه هنر، ش 77 و 78، بهمن و اسفند 1383، ص 160-164.
  79. خسرونژاد، پدرام؛ «سنگ‌های مزار از پنجره‌ی مردم‌شناسی هنر»؛ کتاب ماه هنر، ش 1، فروردین تا شهریور 1377، ص 23-26.
  80. خسروی، محبوبه؛ «وقف‌نامه‌های خوانسار (سنگ‌نبشته‌های موقوفات خوانسار)»؛ ش 67، پاییز 1388، ص 36-41.
  81. خودداری نایینی، سعید و پاک‌نژاد، مهدی؛ «بررسی تزیینات محراب‌های مسجد جامع ساوه»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 7، پاییز - زمستان 1386، ص 111-132.
  82. دانش‌پژوه، محمدتقی؛ «قصیده شرف‌الدین بغدادی در کتیبه جامع یزد»؛ راهنمای کتاب، ش 169-172، مهر و آبان و آذر و دی 1355، ص 692-695.
  83. دانش یزدی، فاطمه؛ «بازخوانی سرلوحه منبر چوبی ندوشن در موزه متروپولیتن»؛ موزه‌ها (ضمیمه)، ش 38، بهار 1383، ص 41-42.
  84. -------------------------؛ «تحلیل فرهنگ وقف در دوره صفویه (به استناد کتیبه‌های سنگی در بناهای اسلامی شهر یزد)»؛ وقف میراث جاویدان، ش 60، زمستان 1386، ص 88-103.
  85. دبیرسیاقی، سیدمحمد؛ «مزاری از خاندان برهانان قزوین در چین و کتیبه آن»؛ وقف میراث جاویدان، ش 5، بهار 1373، ص 94-97.
  86. ذوالفقاری، داریوش؛ «پژوهشی در کتیبه‌های مدرسه دارالفنون»؛ مجموعه مقالات کتیبه‌ها و متون دوران اسلامی، ص 73-112.
  87. راستی‌دوست، مصطفی؛ «محراب گچی مسجد ملک زوزن - خواف»؛ مجموعه مقالات کتیبه‌ها و متون دوران اسلامی، ص 113-117.
  88. رجایی باغسرغی، سیدامیر و حلیمی، محمدحسین؛ «ارتباط نگاره و خط‌نگاره در ترکیب‌بندی کتیبه محراب بقعه پیر بکران»؛ نگره، ش 11، تابستان 1388، ص 5-17.
  89. رجائی زفره‌ای، محمدحسن؛ «کتیبه پیر غار، ده چشمه، میزدج چهارمحال»؛ خاطرات وحید، ش 36، مهر 1353، ص 8-9.
  90. رجایی علوی، سهیلا وفایی، شهربانو؛ «نمونه‌هایی از سنگ مزارهای موزه گرگان»؛ موزه‌ها، ش 2-3، بهار و تابستان 1379، 26-33.
  91. رحیم‌لو، یوسف؛ «تدوین اسناد سنگی و یک نمونه»؛ ادبیات مشهد، ش 29، 1375، ص 41-50.
  92. رضائی باغ بیدی، حسن؛ «کتیبه پهلوی - کوفی برج لاجیم»؛ نامه ایران باستان، ش 7 (سال 4 - ش 1)، بهار و تابستان 1383، ص 9-21.
  93. رضایی، بهناز؛ «کتیبه مسجد جامع گلپایگان»؛ پیام بهارستان، دوره 2، ش 4، سال 1، تابستان 1388، ص 189-195.
  94. زارعی، باب‌الله؛ «کتیبه کوفی مسجد جامع قزوین»؛ مسجد، ش 22، آبان 1374، ص 54-58.
  95. زارعی، محمد ابراهیم؛ «بقعه خضر همدان»؛ اثر، ش 33-34، بهار و تابستان 1381، ص 192-222.
  96. زمانی، عباس؛ «خط کوفی تزیینی در آثار تاریخی اسلامی»؛ هنر و مردم، ش 128، خرداد 1352، ص 15-33.
  97. زمرشیدی، حسین؛ «تحول خط بنایی در معماری صفویه با تأکید بر تزیینات کتیبه‌ای مسجد حکیم اصفهان»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 14، بهار - تابستان 1390، ص 101-118.
  98. ستوده، غلامرضا؛ «کتیبه فارسی مسجد هان‌چو در چین»؛ الهیات مشهد، ش 26-27، بهار 1357، ص 240-244.
  99. ---------------------؛ «کتیبه فارسی مسجد هانچو در چین»؛ آینده، سال 6، ش 5-6، مرداد و شهریور 1359، ص 334-339.
  100. ستوده،‌ منوچهر؛ «دو کتیبه کوفی از بدر بن حسنویه»؛ یغما، ش 205، سال 18،‌ مرداد 1344، ص 248-250.
  101. -------------------؛ «دو کتیبه کوفی از بدر بن حسنویه»؛ لرستا‌ن‌نامه، (به کوشش: سیدفرید قاسمی)، خرم‌آباد: پیغام، 1375، ص 77-78.
  102. -------------------؛ «صندوق چوبین مرقد سلمان پارسی»؛ آینده، سال 13 - ش 8-12، آبان تا اسفند 1366، ص 712-714.
  103. -------------------؛ «کتابه‌های کاشیهای مرقد مطهر حضرت معصومه (س)»؛ کیهان فرهنگی، ش 28، سال 3، تیر 1365، ص 10-11.
  104. -------------------؛ «کتیبه‌های آستانه مقدسه قم»؛ معارف اسلامی، ش 16، بهار 1353، ص 32-38.
  105. -------------------؛ «کتیبه‌های کوفی در کاخ سلطان مسعود سوم»؛ راهنمای کتاب، ش 67-69، فروردین و اردیبهشت و خرداد 1347، ص 59-61.
  106. سعیدی، سید غلامرضا؛ «(تحقیقات تاریخی درباره خراسان:) مزار خواجه ربیع»؛ نامه آستان قدس، ش 16، آذر 1342، ص 31-36.
  107. سلامیان، ابوالقاسم؛ «شیخ دانیال»؛ وحید، ش 238، نیمه مرداد 1357، ص 19.
  108. سلطان‌القرایی، جعفر؛ «قبر معزّالدین سلطان اویس ایلکانی»؛ یغما، ش 34، اسفند 1329، ص 523-528.
  109. سلماسی‌زاده؛ «قبر معزّالدین سلطان اویس ایلکانی در شادی‌آباد مشایخ»؛ وحید، ش 180، سال 13، خرداد 1354، ص 280-281.
  110. ----------------؛ «مسجد جامع مرند»؛ وحید، ش 179، سال 13، اردیبهشت 1354، ص 151-152.
  111. ----------------؛ «مسجد جامع تبریز»؛ وحید، ش 116، سال 11، مرداد 1352، ص 532-540.
  112. سمسار، محمدحسن؛ «صندوق منبّت امام‌زاده موسی (خوروین کرج)»؛ وقف میراث جاویدان، ش 28، زمستان 1378، ص 65-70.
  113. سیدی، مهدی؛ «گنبد خشتی مشهد، مقبره امیر سلطان غیاث‌الدین محمد بن ... موسی بن جعفر (ع)»؛ وقف میراث جاویدان، ش 35-36، پاییز و زمستان 1380، ص 149-162.
  114. شاطری، میترا؛ «دو وقف‌نامه سنگی»؛ وقف میراث جاویدان، ش 41-42، بهار و تابستان 1382، ص 51-52.
  115. شایسته‌فر، مهناز؛ «بررسی تزیینات و کتیبه‌های قرآنی دو مجموعه گوهرشاد مشهد و هرات»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 12، بهار - تابستان 1389، ص 73-98.
  116. --------------------؛ «بررسی محتوایی کتیبه‌های مذهبی دوران تیموریان و صفویان»؛ علوم انسانی دانشگاه الزهراء (س)، ش 43، سال 12، پاییز 1381، ص 62-111.
  117. --------------------؛ «بررسی مضامین ادبی کتیبه‌های قاجاریه حرم مطهر» رضوی (ع)؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 9، پاییز - زمستان 1387، ص 51-72.
  118. --------------------؛ «بررسی مضمونی کتیبه‌های الله‌وردی‌خان در حرم مطهر امام رضا (ع)»؛ کتاب ماه هنر، ش 140، اردیبهشت 1389، ص 78-89.
  119. --------------------؛ «تزئینات کتیبه‌ای بقعه میر قوام‌الدین مرعشی (میر بزرگ) در آمل»؛ کتاب ماه هنر، ش 145، مهر 1389، ص 92-101.
  120. --------------------؛ «تزئینات کتیبه‌ای سنگ قبرهای شیخ صفی و تطبیق آن با نهارخوران گرگان»؛ کتاب ماه هنر، ش 134، آبان 1388، ص 74-81.
  121. --------------------؛ «تزئینات کتیبه‌ای گنبد سلطانیه»؛ هنرهای تجسمی، ش 11، بهار 1380، ص 126-131.
  122. --------------------؛ «تزئینات کتیبه‌ای مسجد جامع سمنان»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 1، پاییز - زمستان 1383، ص 89-104.
  123. --------------------؛ «تزیینات کتیبه‌ای مسجد وکیل شیراز»؛ کتاب ماه هنر، ش 120، شهریور 1387، ص 64-75.
  124. --------------------؛ «تعامل معماری و شعر فارسی در بناهای عصر تیموری و صفوی»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 11، پاییز - زمستان 1388، ص 79-104.
  125. --------------------؛ «جایگاه قرآن، حدیث و ادعیه در کتیبه‌های اسلامی»؛ مدرس علوم انسانی، ش 23، ویژه‌نامه، ص 57-94.
  126. --------------------؛ «کتیبه‌های اسلامی، تجلی کلمه علی (ع) در تزیین معماری»؛ کتاب ماه هنر، ش 31-32، فروردین و اردیبهشت 1380، ص 68-73.
  127. --------------------؛ «مقام و موقعیت امام رضا (ع) در تزیینات کتیبه‌ای معماری اسلامی با تأکید بر حرم مطهر امام رضا (ع)»؛ کتاب ماه هنر، ش 103-104، فروردین و اردیبهشت 1386، ص 22-32.
  128. --------------------؛ «نقش تزیینی و پیام‌رسانی کتیبه در معماری اسلامی»؛ کتاب ماه هنر، ش 89-90، بهمن و اسفند 1384، ص 94-108.
  129. شایسته‌فر، مهناز و آزاد، میترا؛ «کتیبه‌های ابنیه دوران آل بویه، با تأکید بر مضامین مذهبی»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 1، پاییز - زمستان 1383، ص 43-60.
  130. شایسته‌فر، مهناز و صراف‌زاده، رامینه؛ «تجلی اسماء مقدس در تزیینات معماری امام‌زادگان و مقابر سده‌ی چهاردهم / هشتم شهر قم»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 13، پاییز - زمستان 1389، ص 89-108.
  131. شایسته‌فر، مهناز و گل‌مغانی‌زاده اصل، ملکه؛ «تزیینات کتیبه‌ای نمای بیرونی بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی»؛ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، ش 37، زمستان 1381، ص 83-103.
  132. شبیریان، ع؛ «(موزه آستان قدس:) سنگ تاریخی مزار امام»؛ نامه آستان قدس، ش 20، فروردین 1344، ص 76-78.
  133. شریعت، زهرا؛ «تزیینات کتیبه‌ای آستانه مقدسه قم»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 7، پاییز - زمستان 1386، ص 89-110.
  134. شفیعی، مرتضی؛ «سنگ مزار امیر اویس آل نوشروان»؛ گنجینه شهاب: دفتر چهارم، زیر نظر: سیدمحمود مرعشی نجفی، قم، کتابخانه بزرگ حضرت آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی، چاپ اول، 1383 ش، ص 635-648.
  135. شکوهی، مهرداد؛ «کتیبه‌های بنگال»؛ ترجمه: اعظم هدایتی، وقف میراث جاویدان، ش 41-42، بهار و تابستان 1382، ص 105-110.
  136. شیخ‌الحکمایی، عمادالدین؛ «تاریخ کتیبه بنای منسوب به جاماسب حکیم»؛ گزارش میراث، دوره 2، سال 4، ش 37، بهمن و اسفند 1388، ص 21.
  137. ----------------------------------؛ «شعری از سنگ گوری از سدۀ هفتم»؛ گزارش میراث، دوره 2، سال 4، ش 38، فروردین و اردیبهشت 1389، ص 14.
  138. ---------------------------------؛ «کتیبه بنای منسوب به جاماسب حکیم»؛ گزارش میراث، دوره 2، سال 4، ش 36، آذر و دی 1388، ص 15-16.
  139. ---------------------------------؛ «کتیبه‌های دوان کازرون (1)»؛ آینده، سال 14، ش 1-2، فروردین و اردیبهشت 1367، ص 63-64.
  140. ---------------------------------؛ «کتیبه‌های کوفی کازرون (1)»؛ وقف میراث جاویدان، ش 3، پاییز 1372، ص 94-101.
  141. ---------------------------------؛ «کتیبه‌های کوفی کازرون (2)»؛ وقف میراث جاویدان، ش 4، زمستان 1372، ص 80-91.
  142. ---------------------------------؛ «کتیبه‌های کوفی کازرون (3)»؛ وقف میراث جاویدان، ش 6، تابستان 1373، ص 100-109.
  143. ---------------------------------؛ «کتیبه‌های کوفی کازرون (4)»؛ وقف میراث جاویدان، ش 10، تابستان 1374، ص 120-129.
  144. ---------------------------------؛ «گورنبشته‌ای از کازرون»؛ کازرونیه، ش 2، تابستان 1373، ص 18-19.
  145. صاحبی، مسلم؛ «باب غیبت در سامرا (در چوبی نفیس در سرداب مقدس سامرّاء، باقیمانده از دوران خلافت عباسیان)»؛ وقف میراث جاویدان، ش 5، بهار 1373، ص 84-87.
  146. صاحبی بزاز، منصوره؛ «خط و مضمون در کتیبه‌های محراب‌های گچ‌بری بناهای سلجوقی»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 13، پاییز - زمستان 1389، ص 69-88.
  147. صالحی کاخکی، احمد؛ «کتیبه‌های بقعه زین‌الدین ابوبکر تایبادی»؛ اثر، ش 25، 1374، ص 62-98.
  148. صبوری، محمدعلی (مترجم)؛ «خوش‌نویسی و کتیبه‌نویسی: خوش‌نویسی، تاریخچه مختصر»؛ نامه آستان قدس، ش 32، سال 1346، ص 78-97.
  149. صحراگرد، مهدی و شیرازی، علی‌اصغر؛ «تأثیرات تحولات خوشنویسی (خط ثلث) بر کتیبه‌نگاری ابنیه اسلامی ایران - سده چهار تا نهم هجری»؛ نگره، ش 14، بهار 1389، ص 51-63.
  150. صداقت، فاطمه؛ «جایگاه کتیبه‌های قرآنی مساجد جامع در گسترش تفکر مذهبی (قرن اول تا هفتم هجری)»؛ کتاب ماه هنر، ش 120، شهریور 1387، ص 18-30.
  151. صداقت، معصومه؛ «مضامین مذهبی در خط نگاره‌های سنگ قبرها و محراب‌های موزه ملی»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 3، پاییز - زمستان 1384، ص 77-96.
  152. صدری، مهدی؛ «سنگ گور و آرامگاه شاه عباس اول صفوی (کاشان)»؛ وقف میراث جاویدان، ش 43-44، پاییز و زمستان 1382، ص 131-133.
  153. صمدی، حبیب‌الله؛ «جامع گوهرشاد یا هشتمین بنای زیبای جهان»؛ یغما، ش 79، سال 11، بهمن 1333، ص 509-515.
  154. عدل، شهریار؛ «کتیبه کاشی منار مسجد جامع دامغان (حدود 450 ه- ق/1058 م)، کهن‌ترین نمونه بازمانده در جای از کاربرد کاشی در معماری اسلامی ایران»؛ اثر، ش 7-9، بهمن 1361، ص 297-304.
  155. -----------------؛ «کتیبه‌ای نویافته در بسطام و برج آرامگاهی از میان رفته حسام‌الدوله در ساری»؛ اثر، ش 10-11، بهمن 1364، ص 175-183.
  156. عرب، کاظم؛ «محراب سنگی مسجد میرزا تقی همدان»؛ مسجد، ش 24، اسفند 1374، ص 50-53.
  157. عناصری،‌ جابر؛ «فرمان شاه طهماسب به والی دارالارشاد اردبیل و مردم آن شهر»؛ وحید، ش 57، شهریور 1347، ص 846-850.
  158. غفور، م. آ؛ «میراث فارسی بر احجار بنگال»؛ ترجمه: محمد وحید دستگردی، ارمغان، دوره 39 - ش 4، تیر 1349، ص 201-213.
  159. غفارنژاد، میرزا حسن؛ «سنگ قبرهای علویان در موزه مصر»؛ میراث اسلامی ایران، به کوشش: رسول جعفریان، قم، کتابخانه آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی، چاپ اول، 1376 ش، دفتر چهارم، ص 35-48.
  160. فراست، مریم؛ «به‌کارگیری شاخصه‌های معماری اسلامی در معماری مسجد محله (با تأکید بر کتیبه و نقوش هندسی)»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 4، بهار - تابستان 1385، ص 61-84.
  161. -----------------؛ «همنواختی کتیبه و نقوش هندسی در بناهای اصفهان عصر صفوی»؛ مطالعات هنر اسلامی، ش 5، پاییز - زمستان 1385، ص 25-44.
  162. فرحانی، علی؛ «دو وقف‌نامه از بازار تهران»؛ وقف میراث جاویدان، ش 46، تابستان 1383، ص 128-132.
  163. -----------------؛ «کتیبه‌های مسجد جامع ورامین»، مجموعه مقالات کتیبه‌ها و متون دوران اسلامی؛ ص 119-142.
  164. فرهادی، روان؛ «کتیبه قصر مسعود ثالث، قصیده دری زمان غزنوی بخط کوفی،‌ مجمل یک رساله اثر بومباچی»؛ آریانا، ش 24، ص 653-660.
  165. فقیه میرزائی، گیلان؛ «مروری بر کتاب «خوشنویسی در کتیبه‌های اصفهان»؛ اثر زنده‌یاد استاد منوچهر قدسی، مجموعه مقالات کتیبه‌ها و متون دوران اسلامی، صص 143-150.
  166. فکری سلجوقی؛ «سنگ مقبره گوهرشاد در هرات»؛ آریانا، ج 28، 1349، ش 2، صص 52-54.
  167. --------------------؛ «نقل کامل کتیبه باستانی جامع ملک غیاث­الدین»؛ آریانا، ش 23، صص 119-121.
  168. قاسمی اندرود، پرستو؛ «فرمان تخفیف مالیاتی عهد ناصری بر سنگ‌نبشته مسجد جامع زوزن»؛ مجموعه مقالات کتیبه‌ها و متون دوران اسلامی، ص 163-170.
  169. قدسی، بهزاد؛ «برخی از لوح مزارهای رقم‌دار تخت فولاد»؛ پیام بهارستان، دوره 2، ش 9، سال 3، پاییز 1389، ص 165-190.
  170. ----------------؛ «لوح مزارهای رقم‌دار تخت فولاد»؛ وقف میراث جاویدان، ش 38، تابستان 1381، ص 109-121.
  171. قراخانی بهار، حسن؛ «گزارشی از زیارتگاه امامزاده یحیی روستای دوزعنبر هشتگرد»؛ وقف میراث جاویدان، ش 11-12، پاییز و زمستان 1374، ص 114-119.
  172. قلیچ‌خانی، حمیدرضا؛ «کهن‌ترین سنگ‌نوشته‌های نستعلیق»؛ مقالات تخصصی خط و کتابت (1)، به اهتمام: حمیدرضا قلیچ‌خانی، تهران: پژوهشکدۀ هنرهای سنّتی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، چاپ 1، 1385، ص 143-151. [انتشار به صورت الکترونیک]
  173. قوچانی، عبدالله؛ «بررسی کتیبه آرامگاه علاءالدین [ورامین]»؛ اثر، ش 15-16، پاییز و زمستان 1367، ص 59-71.
  174. -------------------؛ «بررسی کتیبه‌های تاریخی مجموعه نطنز و مسجد جامع نائین» (همراه با توضیحاتی از باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی)؛ اثر، ش 26-27، 1375، ص 132-142.
  175. -------------------؛ «پایزه»؛ میراث فرهنگی، ش 17، تابستان 1376، ص 42-45.
  176. -------------------؛ «کتیبه کوفی محراب قدمگاه امام رضا (ع) (فراشای یزد)»؛ وقف میراث جاویدان، ش 13، بهار 1375، ص 82-83.
  177. -------------------؛ «کتیبه‌های قلعه روستای مرج شهر بابک»؛ مجموعه مقالات کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران (12-7 اسفند ماه 1374 - ارگ بم - کرمان)، سازمان میراث فرهنگی کشور، چاپ اول، 1375، ج 3، ص 241-248.
  178. -------------------؛ «یادداشتی بر مسجد و مدرسه زوزن»؛ اثر، ش 15-16، پاییز و زمستان 1367، صص 231-248.
  179. کرمی، مهرناز؛ «برخی از کتیبه‌های موزه دوران اسلامی (سده‌های هفتم و هشتم)»؛ موزه‌ها، ش 15، پاییز 1382، ص 27.
  180. کریمیان سردشتی، نادر؛ «کتیبه‌نگاری و کتیبه‌شناسی»؛ مجموعه مقالات کتیبه‌ها و متون دوران اسلامی، ص 171-186.
  181. کفیلی، حشمت؛ «سنگاب خوارزمشاهی»؛ وقف میراث جاویدان، ش 41-42، بهار و تابستان 1382، ص 53-60.
  182. --------------------؛ «کتیبه سنگی وقف‌نامه سید میرزا تاجر صراف»؛ وقف میراث جاویدان، ش 35-36، پاییز و زمستان 1380، ص 163-164.
  183. کلانتر، علی اصغر و آیت‌اللهی، حبیب‌الله؛ «کاربرد آیات قرآنی و متون مذهبی در تزئینات معماری شیعی مازندران»؛ نگره، ش 13، زمستان 1388، ص 5-27.
  184. کیانمهر، قباد و بهاره‌نژاد، تقوی؛ «مطالعۀ تطبیقی مضامین کتیبه‌های کاشیکاری مدرسۀ چهار باغ اصفهان و باورهای عصر صفویه»؛ پژوهش‌های تاریخی، دوره جدید، سال 3، ش 10، تابستان 1390، ص 133-154.
  185. گدار، «محمد رضا الامامی»؛ ترجمه: تقی بینش، نامه آستان قدس، ش 25، فروردین 1346، ص 119-126.
  186. گدار، یدا؛ «اطلاعات مربوط به کتیبه‌های مناره‌های اصفهان»؛ ترجمه: محمدتقی مصطفوی، آثار ایران، تهران: وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه - اداره کل عتیقات، ج 1، ص 188-191.
  187. -------------؛ «کتیبه مناره سلطان مسعود ثالث در غزنه»؛ آثار ایران، تهران: وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه - اداره کل عتیقات، ج 1، ص 192.
  188. گلزاری، مسعود؛ «بررسی و معرفی چند سنگنبشته در اسدآباد همدان»؛ بررسیهای تاریخی، ش 60، آذر و دی 1354، ص 217-230.
  189. لباف خانیکی، رجبعلی؛ «سنگ‌افراشته‌های مزارات باخزر»؛ اثر، ش 18-19، زمستان 1369، ص 93-112.
  190. -----------------------------؛ «مسجد رباط زیارت»؛ اثر، ش 15-16، پاییز و زمستان 1367، ص 164-172.
  191. محمد ابراهیم خلیل؛ «ترمیم و نصب لوح جدید مزار وحی صاحب»؛ آریانا، ج 21، ش 10، ص 22-24.
  192. ------------------------؛ «کتیبه پل» [بتاریخ 866 در بدخشان]؛ آریانا، ج 10، ش 10، ص 29-30.
  193. ------------------------؛ «کتیبه تاریخ اختتام تجدید تعمیر مزار حضرت تمیم (رض)»؛ آریانا، سال 2، ش 12 (ش پیاپی 24)، برج جدی (دی ماه) 1323، ص 40.
  194. ------------------------؛ «نصب لوحه کتیبه تعمیر جدید مزار حضرت سنائی»؛ آریانا، ج 8، ش 5، ص 16-23.
  195. محمدی، رضا و رجبی، محمدعلی؛ «بررسی کتیبه‌های سردر ورودی منازل تهران از دوره قاجار تا کنون»؛ نگره، ش 15، تابستان 1389، ص 19-27.
  196. مختاروف، احرار؛ «کتیبه بابر میرزا»؛ آشنا، ش 31، آبان 1375، ص 15-16.
  197. مخلصی، محمدعلی؛ «بررسی و پژوهش در دو کتیبه عضدالدوله در تخت جمشید»؛ اثر، ش 36-37، تابستان 1383، ص 92-102.
  198. -------------------------؛ «بقعه شیخ دانیال خنج و منار تاریخی آن (با تأکید بر کتیبه‌های تاریخی آن)»؛ مجموعه مقالات کتیبه‌ها و متون دوران اسلامی، ص 205-246.
  199. مدرسی طباطبایی، حسین؛ «ذیل چند اثر و کتیبه تاریخی دیگر»؛ وحید، ش 65، سال 6، اردیبهشت 1348، ص 389-392.
  200. ------------------------------؛ «سنگ‌نبشته‌های تاریخی در قم از دوره افشاریه و قاجاریه»؛ وحید،‌ ش 58، سال 5، مهر 1347، ص 931-936.
  201. ------------------------------, «کتیبه‌های دوره صفوی در قم»؛ وحید، ش 47، سال 4، آبان 1346، ص 1017-1023.
  202. ------------------------------؛ «ذیل بر کتیبه‌های دوره صفوی در قم»؛ وحید، ش 48، سال 4، آذر 1346، ص 1107.
  203. ------------------------------؛ «گچ‌بریهای بازمانده از قرن هفتم تا نهم در قم»؛ وحید: [بخش اول:] ش 55، سال 5، تیر 1347، صص 681-682. [بخش دوم:] ش 56، سال 5، مرداد 1347، صص 697-700. [بخش سوم:] ش 57، سال 5، شهریور 1347، ص 839-841.
  204. ------------------------------؛ «وقف‌نامه دو قنات در قم، فرمانی از ناصرالدین‌شاه و سنگ‌نبشته‌ای منظوم»؛ وحید، ش 54، سال 5، خرداد 1347، ص 575-577.
  205. مشهدی نوش‌آبادی، محمد؛ «کتیبه‌های تاریخی وقف‌نامه‌ای در آثار تاریخی - مذهبی نوش‌آباد کاشان»؛ وقف میراث جاویدان، ش 22، تابستان 1377، ص 48-50.
  206. مشیری، محمد؛ «کتیبه یادگاری از دوران مشروطیت»؛ راهنمای کتاب، ش 142-144، تیر و مرداد و شهریور 1353، ص 405.
  207. ------------------؛ «ماجرای جالب یک سنگ گور»؛ وحید،‌ ش 25، سال 3، دی 1344، ص 47-48.
  208. ------------------؛ «نقر و نقش یادگاری‌ها در ابنیه باستانی»؛ وحید، ش 44، سال 4، مرداد 1346، ص 697-706.
  209. مصطفوی، سیدمحمدتقی؛ «سنگ قبر دکتر کلوکه»؛ راهنمای کتاب، ش 16، 1352، ص 325-326.
  210. --------------------------------؛ «فی بیوت اذن الله»؛ [کتیبه مسجد جامع عتیق اصفهان]،‌ مجموعه مقالات پنجمین کنگره تحقیقات ایرانی، اصفهان: دانشگاه اصفهان، 1345، ج 1، ص 152-159.
  211. --------------------------------؛ «یک فرمان جالب توجه از شاه طهماسب اول» [در مسجد جامع تبریز]؛ یغما، سال 3 - ش 3، خرداد 1329، ص 133-135.
  212. معتمدی، مهران؛ «سنگ‌نوشته بقعه مالک، گمشده مکتوب»؛ کتاب ماه هنر، ش 132، شهریور 1388، ص 96-100.
  213. مکی‌نژاد، مهدی؛ «سیر تحول کتیبه‌های ثلث در معماری ایران (صفوی تا قاجار)»؛ نگره، ش 13، زمستان 1388، ص 29-39.
  214. --------------------؛ «کتیبه‌نگاری الوان (معرفی کتیبه امامزاده زید بازار تهران)»؛ گلستان هنر، ش 3، بهار 1385، ص 50-53.
  215. مهریار، محمد؛ «بررسی مقدماتی مسجد جامع بروجرد»؛ اثر، ش 10-11، بهمن 1364، صص 77-165.
  216. میرزا ابوالقاسمی؛ «کتیبه پیر محمد شیرازی در مسجد جامع عتیق شیراز»؛ گلستان هنر، ش 13، پاییز 1387، ص 94-96.
  217. میرزایی مهر، علی‌اصغر؛ «یک از هزاران (کتیبه‌نگاری علی‌رضا عباسی در رباط خرگوشی»؛ مقالات تخصصی خط و کتابت (1)، به اهتمام: حمیدرضا قلیچ‌خانی، تهران: پژوهشکدۀ هنرهای سنّتی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، چاپ 1، 1385، ص 177-185. [انتشار به صورت الکترونیک]
  218. میری، رضا؛ «کتیبه‌های اسلامی در تریپولی: خوشنویسی عربی در معماری»؛ کتاب ماه هنر، ش 67-68، فروردین و اردیبهشت 1383، ص 94-97.
  219. نخجوانی،‌ حسین؛ «تاریخچه سنگ بسم الله الرحمن الرحیم در بقعه سید ابراهیم»؛‌ چهل مقاله، (به کوشش: یوسف خادم هاشمی‌نسب)، تبریز: چاپخانه خورشید، 1343، ص 53-61.
  220. ---------------------؛ «قبر معزّالدین سلطان اویس ایلکانی در شادی‌آباد مشایخ»؛ چهل مقاله، (به کوشش: یوسف خادم هاشمی‌نسب)، تبریز: چاپخانه خورشید، 1343، ص 51-52.
  221. ---------------------؛ «مسجد جامع تبریز و شرح کتیبه‌های آن»؛ چهل مقاله، (به کوشش: یوسف خادم هاشمی‌نسب)، تبریز: چاپخانه خورشید، 1343، ص 70-80.
  222. نجاتی، رحمت‌الله؛ «بی‌بی حلیمه»؛ یغما، یادنامه یغما، ص 391-399.
  223. نصرتی، مسعود؛ «مسجد جامع ورامین»؛ گلستان قرآن، ش 104، دی 1380، ص 22.
  224. نظری، فرهاد و نیک‌زاد، ذات‌الله؛ «کتابه مسجد جامع دهلی»؛ گلستان هنر، ش 16، سال 5، تابستان 1388، ص 74-78.
  225. نعمتی، محمدرضا و زاهدی، محمدرضا؛ «بررسی کتیبه‌های صفوی تنگ چکاب»؛ باستان‌شناسی ایران در دوره اسلامی (43 مقاله در بزرگداشت استاد دکتر محمد یوسف کیانی)، به کوشش: دکتر محمد ابراهیم زارعی، همدان: انتشارات دانشگاه بوعلی سینا، 1390، ص 1032-1049.
  226. نوائی، عبدالحسین؛ «مسجدی با کتیبه فارسی در چین»؛ توشه،‌ ج 1، ش 1، تیر 1337، ص 3-5.
  227. نورائی آشتیانی، محمدعلی؛ «کتیبه‌های سنگی موقوفات آشتیان»؛ وقف میراث جاویدان، ش 70، تابستان 1389، ص 93-108.
  228. نوروززاده چگینی، بهروز؛ «مینودر (باب‌الجنه‌ی قزوین)، کتیبه‌ها و ...»؛ کتاب ماه هنر، ش 89 و 90، بهمن و اسفند 1384، ص 120-133.
  229. نوروززاده چگینی، ناصر؛ «درهای کتیبه‌دار امامزاده هفت تن [مازندران] و یک بقعه ناشناس»؛ میراث فرهنگی، ش 5، بهار 1371، ص 26-31 و 76.
  230. ---------------------------------؛ «محمدرضا امامی، کاتب کتیبه‌های بناهای صفوی»؛ مجموعه مقالات کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران (12-7 اسفند ماه 1374 - ارگ بم - کرمان)، سازمان میراث فرهنگی کشور، چاپ اول، 1374، ج 2، ص 699-719.
  231. نوروزی بلداجی، علی‌اصغر؛ «مطالعه و بررسی تاریخی کتیبه‌های صفوی مسجد جامع فرخشهر»؛ بام ایران، ش 2، تابستان 1378، 93-98.
  232. نوشاهی، عارف؛ «کتیبه‌های فارسی و خانقاه نوشاهیه»؛ دانش، ش 36، زمستان 1372، ص 81-96.
  233. وثوقی مطلق، رجبعلی؛ «کتیبه نادری و ارزش تاریخی آن»؛ پژوهشنامه تاریخ، ش 1، زمستان 1384، ص 95-119.
  234. وحیدیان، تقی؛ «کتیبه‌های آستان قدس: کتیبه‌ی ازاره‌ی دارالسعاده»؛ نامه آستان قدس، ش 15، شهریور 1342، ص 57-62.
  235. -------------------؛ «کتیبه‌های آستان قدس: کتیبه‌ی ازاره‌ی گنبد حاتمخانی»؛ نامه آستان قدس، ش 12، خرداد 1341، ص 58-62.
  236. -------------------؛ «کتیبه‌های آستان قدس رضوی»؛ نامه آستان قدس، ش 10، دی 1340، ص 38-44.
  237. هاشمی‌نژاد، علیرضا؛ «معرفی یکی از قدیمی‌ترین کتیبه‌ها به خط نستعلیق»؛ مطالعات ایرانی، ش 7، بهار 1384، ص 245-258.
  238. هریتی، هویدا؛ «خط و کتیبه در بناهای مملوک تریپولی»؛ ترجمه: علی کاظمی، کتاب ماه هنر، ش 71 و 72، مرداد و شهریور 1383، ص 8-87.
  239. هنرفر، لطف‌الله؛ «القاب و عناوین پادشاهان ایران در کتیبه‌های تاریخی اصفهان»؛ هنر و مردم،‌ دوره 2، ش 82، مرداد 1348، ص 2-9.
  240. -------------------؛ «بقعه شاهزادگان» [اصفهان]؛ وحید، ش 50، سال 5، بهمن 1346، ص 135-149.
  241. -------------------؛ «دو کتیبه تاریخی از عصر صفویه که برای اولین مرتبه انتشار می‌یابد: کتیبه مدرسه آقا کافور و آقا کمال»؛ وحید، ش 13، سال 2، دی 1343، ص 49-51.
  242. -------------------؛ «سنگ‌نوشته تاریخی مسجد جمعه اصفهان که در بهار سال 1340 خورشیدی کشف شد و کتیبه آن برای اولین مرتبه انتشار می‌یابد»؛ وحید، ش 14، سال 2، بهمن 1343، ص 44-46.
  243. -------------------؛ «فهرست کتیبه‌های تاریخی در آثار باستانی اصفهان»؛ معارف اسلامی، ش 10، آذر 1348، ص 55-63.
  244. -------------------؛ «قدیمی‌ترین سردر تاریخی مسجد جمعه اصفهان»؛ هنر و مردم، ش 145، آبان 1353، ص 26-31.
  245. -------------------؛ «یک فرمان تاریخی از شاه عباس کبیر در مسجد شاه اصفهان»؛ وحید، ش 16، سال 2، فروردین 1344، ص 41-43.
  246. «سنگ قبر محمد شاه و مهد علیا (از سفرنامه قم)»؛ وحید، ش 120، آذر 1352، ص 914.
  247. «طرح جمع‌آوری و بررسی کتیبه‌های کشور»؛ میراث فرهنگی، ش 17، تابستان 1376، ص 98-100.
  248. «کتیبه آرامگاه سلطان محمود غزنوی»؛ کابل، ش 6، ص 296-298.

«گزارشی کوتاه از مسجد جامع اصفهان و کتیبه نویافته ایوان درویش»؛ اثر، ش 15-16، پاییز و زمستان 1367، ص 173-179.

 

[1]. عناوین مقالات منتشر شده در این کتاب به طور مجزا در بخش مقالات درج شده است.

 

منبع: مجله آینه پژوهش، ش 143 ـ 144

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

مکتب درفرایند تکامل: نقد و پاسخ آن

آنچه در ذیل خواهد آمد ابتدا نقد دوست عزیز جناب آقای مهندس طارمی بر کتاب مکتب در فرایند تکامل و سپس پ

رساله در ردّ بر تناسخ از ملا علی نوری (م 1246)

به کوشش رسول جعفریان

یکی از شاگردان ملاعلی نوری (م 1246ق) با نام میرزا رفیع نوری (م 1250ق) که به هند رفته است، پرسشی در

دیگر آثار نویسنده

عکس مقبره حمزه در اُحُد، یا گنبد ائمه (ع) در بقیع؟

احمد خامه یار

در صفحه ۱۶۲ از ترجمه عربی این کتاب، تصویری منتشر شده که به عنوان ورودی مسجد و مزار حمزة سیدالشهداء ـ

بررسی شواهد تشيّع اسامه بن منقذ

احمد خامه یار

ما در اين نوشتار به بررسی شواهد مختلف تشیّع اسامه بن منقذ پرداخته‌ایم و برخی از این شواهد را برای تش