۲۷۲۰
۰
۱۳۸۷/۴/۲۴

بدون تصویر

يادداشت‌هايي از آشوب‌هاي عشايري و سياسي آذربايجان

پدیدآور: سرلشكر عبدالله‌خان اميرطهماسبي مصحح: كاوه بيات

خلاصه

آذربايجان در دوران مشروطه يكي از كانون‌هاي پرالتهاب و محل تلاقي جريان افراطي مشروطه‌خواهي مداخلات علني بيگانگان روسي و عثماني و اقدامات راهزنان و... بود

معرفی کتاب

بسمه تعالي

يادداشت‌هايي از آشوب‌هاي عشايري و سياسي آذربايجان، سرلشكر عبدالله‌خان اميرطهماسبي، به كوشش كاوه بيات، تهران، پرديس دانش با همكاري شركت نشر و پژوهش شيرازه، 1386

آذربايجان در دوران مشروطه يكي از كانون‌هاي پرالتهاب و محل تلاقي جريان افراطي مشروطه‌خواهي مداخلات علني بيگانگان روسي و عثماني و اقدامات راهزنان و... بود كه رفته رفته در آستانه تجزيه قطعي از ايران قرار گرفت. اين دوره‌ي پرآشوب تاريخي آذربايجان از مشروطه تا استقرار رضاشاه بر اريكه سلطنت، ادامه داشت. در آستانه تغيير سلطنت از قاجاريه به پهلوي سرلشگر عبدالله‌خان اميرطهماسبي (1260- 1307) نقش مهمي در سركوب ايلات و عشاير تمرد آذربايجان بر عهده داشت. «اميرطهماسبي افسر برجسته ديويزيون قزاق و فرمانده گارد مخصوص احمد شاه به رغم عدم حضور در طرح كودتاي سوم اسفند 1299 در ماحصل بعدي آن يعني تثبيت قدرت فائقه رضاخان سردارسپه نقش مهم و تعيين‌كننده ايفا كرد».
اميرطهماسبي از جمله نادر نظاميان برجسته آن دوره است كه دوره‌ي حكمروايي او در آذربايجان دو اهميت ويژه داشت نخست خاتمه دادن به يك دهه آشوب و اغتشاش در آذربايجان و تلاش‌هايي جهت اعاده نظم و آرامش در منطقه و ديگري ويژگي‌هاي شخصي كه در براندازي قاجاريه نقش مهم و تعيين‌كننده‌اي ايفا كرد.
اميرطهماسبي اهل قلم بود و علاوه بر كتاب تاريخ شاهنشاهي اعلي‌حضرت رضاشاه پهلوي (تهران 1305) كه شرح مفصلي است بر تغيير سلطنت، او در ديگر زمينه‌ها نيز نوشته‌هايي فراهم آورده بود. گويا جزوات و مجموعه رسايلي در باب تاريخ آذربايجان به سفارش او تهيه شده بود. در سال 1329 شمسي بهرام پاورقي‌هايي به عنوان «قسمتي از يادداشت‌هاي مرحوم سرلشگر عبدالله اميرطهماسبي» منتشر نمود كه بخش عمده آن به تحولات آذربايجان پيش از حكمروايي اميرطهماسبي چون شورش اسماعيل‌آقا شكاك، قيام شيخ محمّد خياباني و... مربوط مي‌شود.
جناب كاوه بيات در پيشگفتار خود عنوان نموده‌اند جُز مطالبي كه روزنامه بهرام انتشار يافته از سرنوشت مابقي يادداشت‌هاي وي اطلاعي در دست نيست. با مطالعه و بررسي موردي كه در مورد شيخ محمّد خياباني صورت گرفته است مشخص مي‌شود اطلاعات او از حوادث مستند به خاطرات شاهدان نزديك و آگاه مي‌باشد.
كتاب فراهم آمده نه فصل به شرح زير دارد:
فصل اول: اوضاع آذربايجان
فصل دوم: مختصري از عمليات اسماعيل‌آقاي سميتكو
فصل سوم: قيام خياباني
فصل چهارم: شورش لاهوتي
فصل پنجم: مختصري از تاريخچه ايلات شاهسون
فصل ششم: پايان كار اقبال‌السلطنه
فصل هفتم: جزيره قرخلر
فصل هشتم: گزارش لشگر شمالغرب
فصل نهم: ضميمه‌ها
در فصل نهم سه راپورت اميرطهماسبي از اقدامات خود در آذربايجان كه انتشار يافتهدر مجله قشون در سال 1303 درج گرديده است.
اين اثر علي‌رغم حجم آن براي استفاده محققان و پژوهشگران تاريخ آذربايجان منبع مهم و قابل استفاده‌اي است.
نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

محمد پورکيان

اين کتاب که در برلن غربي در سال 1357 چاپ شده است در باره سابقه آشنايي ارنست پرون با محمدرضا پهلوي و

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

زهرا علیزاده بیرجندی

بر اساس نتایج تحقیقات میدانی و کتابخانه ای و در مقایسه با سایر جوامع عشایری ایران، بهلولی ها یک طایف

منابع مشابه بیشتر ...

ابن ابی الحدید و فهم نهج البلاغه

ابن ابی الحدید و فهم نهج البلاغه

محسن رفعت

کتاب پیش رو تلاشی است برای فهم روش تفسیری ابن ابی الحدید و می کوشد روش تعامل او با حدیث و روایت را د

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

دیوید مک لین

کتاب حاضر با تکیه بر منابع و اسناد دست اول، دورنمایی از جایگاه ایران در رقابت روس و انگلیس در اواخر