معرفی کتاب

کارکرد سیاست‌گذاری اجتماعی در جلب پشتیبانی برخی گروه‌های اجتماعی از دولت و پیشگیری از تبدیل گروه‌های دیگر به نیروهای متخاصم، امری پذیرفته شده است. آنچه کم‌تر شناخته شده است، تبعات اجتماعی و سیاسی این سیاست‌گذاری‌هاست. به عبارت دیگرع اینکه هدف تمامی دولت‌ها در اتخاذ سیاست‌های اجتماعی و رفاهی همواره ایجاد ثبات در چارچوب یک نظام سیاسی مشخص است، بدین معنا نیست که افراد و اقشار اجتماعی‌ای که از فرصت به دست‌آمده توسط این سیاست‌ها بهره برده‌اند، همواره به همان سمت و سویی خواهند رفت که دولت‌ها در آغاز کار مشخص کرده بودند.

کتاب حاضر مروری است بر تاریخ سیاستگذاری اجتماعی و رفاهی در ایران از هنگام تأسیس حکومت پهلوی تا امروز و تبعات خواسته و ناخواسته آن بر تحولات اجتماعی و سیاسی کشور.

این کتاب سیاست‌های اجتماعی و سازمان‌های رفاهی ایران را دریچه‌ای می‌داند به سوی شناخت پویایی شگفت‌انگیز تغییرات اجتماعی و سیاسی در ایران پس از انقلاب 1357.

کتاب با مروری بر تأسیس اولین نظام تأمین اجتماعی در ایران در دوران سلطنت پهلوی آغاز می‌شود و به بررسی چرایی و چگونگی اتخاذ سیاست‌های اجتماعی در دوران پهلوی اول و دوم می‌پردازد. سیاست‌هایی که اولویت آنها کارمندان و کارگزاران دولتی، سپس کارگران صنایع بزرگ و نهایتا شهرنشینان بود، یعنی گروه‌هایی که همگی در زمره آن نیروهای اجتماعی‌ای بودند که قرار بود ثبات سلطنت پهلوی را تأمین و تضمین کنند. همان گروه‌هایی که زمانی که پاسخ مناسبی به مطالبات اجتماعی و سیاسی جدیدشان که به واسطه تحرک اجتماعی حاصل از آن سیاست‌ها ایجاد شده بود نگرفتند، به نیروهایی اجتماعی‌ای پیوستند که در انقلاب 1357 به نظام سلطنتی در کشور پایان دادند.

نویسنده سپس به تفصیل به عوامل متعددی می‌پردازد که باعث انکشاف سریع نظام تأمین و رفاه اجتماعی در حکومت برآمده از انقلاب 1357 انجامید.

در ادامه تأمین اجتماعی پس از انقلاب، گروه‌های تحت پوشش و نهادهای مسئول در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

فهرست مطالب کتاب به ترتیب زیر است:

یادداشت دبیر مجموعه

سپاسگزاری

مقدمه

فصل اول: آیا دولت نفتی می‌تواند دولت رفاه باشد؟

فصل دوم: ردای پادشاهی

فصل سوم: تأسیس دولت رفاه ایثارگران

فصل چهارم: انقلاب تثبیت می‌شود

فصل پنجم: توسعه و تمایز

فصل ششم: تبار دولت رفاه ایران

پایان سخن

منابع و مآخذ

فهرست اعلام