۲۶۰۴
۹۶۰
۱۳۹۸/۳/۲۴
مساجد مهم جهان اسلام (بررسی تحلیلی و روایی مسجد الاقصی، مسجد قبا، مسجد کوفه و مسجد براثا در منابع فریقین)

مساجد مهم جهان اسلام (بررسی تحلیلی و روایی مسجد الاقصی، مسجد قبا، مسجد کوفه و مسجد براثا در منابع فریقین)

پدیدآور: حامد قرائتی ناشر: نشر مشعر تاریخ چاپ: ۱۳۹۵مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۱۰۰۰نسخهشابک: 6-714-540-964-978تعداد صفحات: ۲۴۴ص

خلاصه

در این اثر که بخش نخست از مجموعه ی مساجد خاص به شمار می رود، سعی شده است تا با تکیه بر منابع تاریخی و حدیثی، به بررسی جایگاه و اهمیت الهی و معنوی، پیشینه و سیر تطور احداث، توسعه و پیشینه ی تاریخی و نقش آفرینی این دسته از مساجد در تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در بستر تاریخی پرداخته شود.

معرفی کتاب

مساجد و معابد، نه تنها خانه ی خدا در زمین، بلکه میراث دار تاریخ و سیره ی انبیا علیهم السلام و اوصیای الهی در هدایت و دعوت به حیات طیبه ی مادی ومعنوی امت ها بوده اند. مساجد در کنار منابعی چون قرآن کریم و سنت نبوی صلی الله علیه و آله خواهد توانست علاوه بر پی ریزی امت واحد اسلامی، زمینه ساز هم اندیشی اجتماعی و تمدنی ادیان الهی شود. آنچه نقش معابد و مساجد را در این سال ها، که افراط گرایی دینی و مذهبی، تصویری بدوی و نابخردانه از آموزه هی دینی ترسیم کرده است، متمایز می سازد، تأکید بر هویت مشترک الهی و معنوی در بسترهای اجتماعی با تأکید بر نمادها و اماکن مشترک است؛ چرا که منشأ بسیاری از مناقشات دینی و مذهبی، گسست تمدنی و اجتماعی ادیان الهی و فرقه های اسلامی و البته سوجویی فرصت طلبان بوده است. اهمیت مساجد در دین اسلام به اندازه ای است که اولین پایه های حکومت اسلامی، از سوی رسول خدا صلی الله علیه و آله در مسجد النبی صلی الله علیه و آله بنیان نهاده شد و آخرین حکومت جهانی نیز در مسجد مستقر خواهد شد. به اعتقاد برخی از اندیشمندان، کارکرد اماکن مذهبی، از زمانی که نخستین مسجد در مدینه و به دست رسول خدا صلی الله علیه و آله ساخته شد، منحصر بر امور عبادی نبوده و ناظر به نظام اجتماعی مطلوب از منظر اسلام نیز بوده است؛ به طوری که مسجد به عنوان نخستین و اصیل ترین مکان مذهبی مسلمانان، علاوه بر به نمایش گذاشتن جامعه ی آرمانی و مطلوب اسلامی در ابعادی کوچک تر، به کارگاهی برای تمرین ضوابط و بایسته های اجتماعی و سیاسی تبدیل شد. از این رو اماکن مذهبی پیوند دهنده ی معارف و آموزه های اسلامی با اندیشه ها، رفتارها و باورهای عمومی، و ساری در جوامع بوده و ایجاد اماکن مذهبی نوظهور یا وضع قوانین و ضوابط خود ساخته برای اماکن مذهبی، دو لبه ی یک قیچی برای جداسازی حیات سیاسی و اجتماعی از حیات دینی و مذهبی جامعه ی اسلامی دانسته خواهد شد. مساجد در مقاطع مختلف تاریخ اسلام، به دلیل ظهور و بروز انحطاط فرهنگی و اجتماعی و ورود اندیشه های فرامنطقه ای و فرادینی، جایگاه نهادهای هدایت کننده، خیزش های فکری، علمی و سیاسی را در جامعه داشته اند و با مدیریت تحول، زمینه ساز سعادت و پیشرفت مادی و معنوی جامعه ی اسلامی را فراهم کرده اند. مساجد علاوه بر تعمیق و گسترش باورهای مذهبی و مقابله با هجمه های فکری و اجتماعی، محل برگزاری مناظره های عالمان با بدعت گذاران دینی، خرافه زدایی از مناسک دینی، نقد اندیشه های بیگانه، پاسخگویی به سؤالات و شبهه های دینی و مذهبی، مبارزه با استبداد، پناه مصلحان اجتماعی و دینی، جمع آوری و اعزام نیرو برای دفاع از مرزهای اسلامی و حتی محلی امن برای نگهداری و نمایش مظاهر هنر و تمدن اسلام و شیعی بوده است.

مساجد به دلیل پیش شرط ها و ضوابط الزامی، ارشادی و عرفی خود، ملاکی در مشروعیت و مقبولیت سنجی نظام های سیاسی و اجتماعی تاریخ اسلام دانسته می شوند؛ چرا که می توان با تسامح، فرایند غفلت نظام های سیاسی و اجتماعی از معارف و آموزه های دینی را، متقارن با بی اعتمادی و تضعیف جایگاه ایشان در نزد مسجد و مسجدیان، دید. این جدایی، حکایتگر فاصه گرفتن حاکمیت سیاسی و اجتماعی از دین بود و شروع زعامت سلاطین و حاکمان ظالم و مستبد را نوید می داد. البته از این نکته نیز نباید غفلت کرد که مهم ترین آسیب و چالش مساجد در جوامع اسلامی، فاصله گرفتن از نیازها و شرایط اجتماعی - سیاسی، و بهره برداری های ابزاری از این اماکن مقدس است. صرف نظر از غفلتی که در مورد جایگاه مساجد و معابد الهی در پیوند دادن حیات مادی و معنوی شده است، مساجد خاص، مورد بی مهری مضاعفی قرار گرفته اند. این در حالی است که مساجدی چون مسجدالاقصی، مسجد کوفه و مسجد قبا می توانند نقش مؤثری در احیای آموزه ها و تمدن اسلام، بر پایه ی امت واحد اسلامی، داشته باشند. در این اثر، که بخش نخست از مجموعه ی مساجد خاص به شمار می رود، سعی شده است با تکیه بر منابع تاریخی و حدیثی، به بررسی جایگاه و اهمیت الهی و معنوی، پیشینه و سیر تطور احداث، توسعه و پیشینه ی تاریخی و نقش آفرینی این دسته از مساجد در تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در بستر تاریخی طی چهار فصل پرداخته شود:

فصل اول: مسجد الاقصی

فصل دوم: مسجد قبا

فصل سوم: مسجد کوفه

فصل جهارم: مسجد براثا

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

محمد پورکيان

اين کتاب که در برلن غربي در سال 1357 چاپ شده است در باره سابقه آشنايي ارنست پرون با محمدرضا پهلوي و

زبان و اندیشه در جهان اسلام

زبان و اندیشه در جهان اسلام

محمود محمدعلی

اثر پیش رو تلاش شایسته ای در زمینۀ روایت زبان عربی به عنوان زبان تفکر قدیم ماست. روایتی که چون قوام