۳۰۲۲
۰
۱۳۹۷/۳/۱۵
نگاهی به اقتصاد سیاسی ایران از دهه ی 1340 تا سال 1395

نگاهی به اقتصاد سیاسی ایران از دهه ی 1340 تا سال 1395

پدیدآور: محمد رحمان زاده ی هروی ناشر: نشر اخترانتاریخ چاپ: ۱۳۹۶مکان چاپ: تهران

خلاصه

هدف از نوشتن کتابی که پیش رو دارید، نگاهی گذرا به دگرگونی های اقتصادی و صنعتی ایران در بازه ی زمانی سال های 1345 تا 1395، و روند این دگرگونی ها است. در این اثر چند و چون و چرایی دگرگونی اقتصادی ایران در 50 سال گذشته، به عنوان یکی از پرسش ها و نگرانی های بسیاری از کنشگران، نخبگان، برنامه ریزان و مدیران اقتصادی و سیاسی کشور معرفی گردیده است. پرسش از این رو که هنوز بسیاری به درستی نمی دانند که چه شده است که اقتصاد کشور در گذر 50 سال گذشته به شرایط ناخوشایند کنونی رسیده است.

معرفی کتاب

هدف از نوشتن کتابی که پیش رو دارید، نگاهی گذرا به دگرگونی های اقتصادی و صنعتی ایران در بازه ی زمانی سال های 1345 تا 1395، و روند این دگرگونی ها است. اما دامنه ی فراگیری اقتصاد و صنعت در یک بازه ی زمانی 50 سال در کشوری مانند ایران، بسیار گسترده و گوناگون است و پرداختن به همه ی نمودهای این پهنه، اگر نگوییم ناشدنی اما کاری بسیار سترگ است و نیازمند یک گروه گسترده ی کارشناسی، از این رو آنچه در این کتاب آمده، تنها نمونه هایی از بخش های گوناگون اقتصادی و صنعتی کشور در این 50 سال است. آن هم نه از دریچه ی چشم یک اقتصاددان آکادمیک، که از دید یک مدیر و مشاور مدیریتی بنگاه های تولیدی و صنعیت کشور که بخشی از آنچه را نوشته، به چشم خود دیده و حس کرده است. بر این پایه، درون مایه ی این کتاب بیش از آنکه یک بررسی آکادمیک و کتابخانه ای باشد، یک بررسی میدانی بر پایه ی رویکرد اقتصاد سیاسی و از چشم یک صنعتگر است. درون مایه و روند رخداد همه ی رویدادهای اقتصادی 50 سال گذشته که در این کتاب بررسی شده اند، پیوندی ناگسستنی با انقلاب 1357 و زمینه ها و پی آمدهای آن دارد. از این رو، در بخش های گوناگون کتاب، گرچه بسیار فشرده، نگاهی دوباره به مفهوم های هم پیوند با پدیده ی «انقلاب» شده است، بی آنکه بخواهد مفهوم پردازی تئوریک بسنده ای در این زمینه ارائه دهد. 

بنابراین در این کتاب چند و چون و چرایی دگرگونی اقتصادی ایران در 50 سال گذشته، به عنوان یکی از پرسش ها و نگرانی های بسیاری از کنشگران، نخبگان، برنامه ریزان و مدیران اقتصادی و سیاسی کشور معرفی گردیده است. پرسش از این رو که هنوز بسیاری به درستی نمی دانند که چه شده است که اقتصاد کشور در گذر 50 سال گذشته به شرایط ناخوشایند کنونی رسیده است. چه شده است که از سودای تبدیل شدن به ژاپن خاورمیانه، اکنون ناگزیراست با عربستان و امارات رقابت کند، و نه تنها ژاپن نشده که کره هم از آن پیشی گرفته است. نگرانی نیز از این رو که روشن نیست ایرانیان در آینده ی دور و نزدیک، در کدامین سپهر اقتصادی و چگونه زندگی خواهند کرد. در پاسخ به این پرسش، البته تاکون کتاب ها و گفتار(مقاله) های بسیاری از سوی دیگران نوشته شده است. اما به چند دلیل این نوشته ها کمتر توانسته است پاسخی بسنده درپی داشته باشد. کهنه شدن داده ها، کهنگی پاردایم ها و پیش فرض های پژوهش و تحلیل دستوری یا تبلیغی بودن نوشته و مانند آن، می تواند، بخشی از دلیل این ناکامی باشد. در پی یافتن پاسخی به این پرسش ها و نگرانی ها، کتاب حاضر به رشته ی تحریر درآمده است. برخی پژوهش های تاریخ اقتصادی کشور در کمابیش دو سده ی گذشته، آمارهای رسمی کشور مانند گزارش های مرکز آمار یا بانک مرکزی و دیگر نهادهای رسمی 50 سال گذشته و برخی آمارهای رسمی بین المللی، و نیز پیشینه ی بیش از 40 سال مدیریت و مشاوره در بنگاه های تولیدی و اقتصادی، دست مایه ی این نگارش بوده است. با ساماندهی این اطلاعات در 160 جدول، تلاش شده است تا روند دست آوردها و فرصت های از دست رفته ی 50 سال گذشته ارائه گردد و فرصت ها و تهدید های اقتصادی پیش روی کشور به نمایش گذارده شود. به این ترتیب ساختار این کتاب بر آمیزه ای از زمان و صنعت استوار است ، گرچه دامنه ی بررسی آن، تنها سال های 1345 تا 1395 را دربر می گیرد.    

فهرست عناوین اصلی:

فصل یکم: انقلاب بهمن 1357 و تأثیر آن بر ساختار سیاسی و اقتصادی ایران

بخش یکم- انقلاب 1357 و تأثیر آن بر اقتصاد ایران از آغاز تاکنون

بخش دوم- چکیده ی روند دگرگونی در ساختار کلان اقتصاد ایران از سال 1358 تاکنون

فصل دوم: پیدایش صنعت مدرن در ایران از قاجاریان تا آغاز دهه ی 1340 خورشیدی

بخش یکم- روند صنعتی شدن کشور از ناصرالدین شاه تا کودتای 1299

بخش دوم- صنایع نساجی از سال 1300 تاکنون

بخش سوم- صنایع چرم و کفش و کیف از سال 1300 تاکنون

بخش چهارم- صنایع مدرن تولید مواد غذایی از سال 1300 تاکنون

بخش پنجم- صنایع چوب، کاغذ و مقوا سال های 1340 تا 1395

فصل سوم: پایه گذاری صنایع سنگین و ماشین سازی از 1340 تا 1357 خورشیدی

بخش یکم- شالوده ی اندیشگی و اقتصادی سال های 1330 تا 1357

بخش دوم- فولاد سازی و صنایع سنگین و پایه از سال 1341 تا کنون

بخش سوم- صنایع کانی غیرفلزی از سال 1341 تاکنون

بخش چهارم- ماشین سازی و صنایع فلزی از سال 1341 تاکنون

فصل چهارم: پایه ریزی خودروسازی و خودروهای صنعتی از 1340 تاکنون

بخش یکم – نگاهی به دشواری های کنونی صنعت خودرو ایران

بخش دوم- صنایع ریلی و خودروهای کارگاهی و کشاورزی از سال 1341 تاکنون

بخش سوم- صنایع قطعه سازی خودرو از سال 1341 تاکنون

فصل پنجم: چکیده ی عملکرد صنایع ایران از 1358 تاکنون

بخش یکم- عملکرد بخش صنایع و معادن در تولید ناخالص  داخلی از سال 1358 تاکنون

بخش دوم- عملکرد بخش انرژی در تولید ناخالص داخلی از سال 1341 تاکنون

بخش سوم- بنگاه های اقتصادی گروه نفت و گاز و جایگاه بخش خصوصی در آن

فصل ششم: نقش و جایگاه بخش کشاورزی در اقتصاد ایران پیش و پس از انقلاب 1357

بخش یکم- کشاورزی ایران، و جایگاه بخش خصوصی در آن

بخش دوم- ساختار مالکیتی و فنی اقتصاد کشاورزی ایران در دهه ی گذشته

بخش سوم- برپایی کشت و صنعت های مدرن و بزرگ در دهه های 1340 و 1350

بخش چهارم- نگاهی به عملکرد اقتصاد کشاورزی ایران در 6 دهه ی گذشته

فصل هفتم: نقش و جایگاه بخش خدمات در اقتصاد ایران در 5 دهه ی گذشته

بخش یکم- روند دگرگونی گروه بازرگانی، رستوران و هتلداری از سال 1340 تا 1394

بخش دوم- زیر گروه خدماتی حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات از سال 1340 تا 1394

بخش سوم- نهادهای پولی و مالی و بازار سرمایه از سال 1340 تا 1394

بخش چهارم- خدمات بیمه و بیمه گری از سال 1340 تاکنون

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

محمد پورکيان

اين کتاب که در برلن غربي در سال 1357 چاپ شده است در باره سابقه آشنايي ارنست پرون با محمدرضا پهلوي و

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

زهرا علیزاده بیرجندی

بر اساس نتایج تحقیقات میدانی و کتابخانه ای و در مقایسه با سایر جوامع عشایری ایران، بهلولی ها یک طایف