معرفی کتاب

کتاب یک پایان نامه دکتری نسبتا سنگین و پر مطلب در باره موضوعی است بارها و بارها در باره آن نوشته شده است. البته آنچه نوشته شده غالبا تحقیقاتی بوده است که در باره شعوبیه بوده و از جنبه سیاسی و ادبی مورد توجه قرار گرفته است. آن مطالب که در باره شعوبیه نوشته شده اگر عرب می نوشته در تحقیر عجم بوده و اگر نویسندگان ایرانی به آن می پرداختند معمولا عجمانه به قضیه نگاه می کردند.

این کتاب به نظر مفصل تر و از لحاظ تئوریک علمی تر به چشم می آید. زمان مورد بحث سه قرن اول هجری است.
باب اول کتاب: نگاه عرب به موالی و عجم در دو فصل تنظیم شده است:
فصل اول: بکار گیری عجم و موالی توسط عرب که ضمن آن شرحی از ولاء آمده و حضور موالی در عرصه های مختلف علمی و ادرای و کاری مورد توجه قرار گرفته است.
فصل دوم تحقیر عجم و موالی توسط عرب است که موری بر موارد مختلف آن کرده است.
باب دوم کتاب نگاه عرب به گروه های دینی و نژادی مختلف است.
در این بخش مفهوم اهل ذمه و احکام مربوط به آن در موضوعات مختلف فقهی مورد بحث قرار گرفته است. فصل دیگر این باب هم در باره برده داری است و این که نژاد پرستی عرب واقعیت دارد یا نه. کتاب تا 550 ادامه می یابد و از آن پس کتابشناسی و منابع عربی و فرانسوی مورد استفاده مؤلف است.