برچسب ها: قاجاریه

۶ مقاله

مقالات

خلاصه

چطور می شود حمام را اسلامی کرد؟ آیا می توان توصیه هایی را در باره حمام مطرح کرد که در این مورد مشخص، نوعی زیست متفاوت با آنچه که مثلا در غرب یا شرق هست، تعریف شود؟ اگر عبادات را منها کنیم، در امری مثل حمام، چه تفاوتی میان زیستی که در مدنیت اسلامی هست، با آنچه میان یهود و نصارا یا غرب هست وجود دارد؟ رساله دلاکیه، با این انگیزه نوشته شده است تا نظر اسلام در باره شغل دلاکی و آنچه در حمام می گذرد معلوم شود. البته حاج محمد کریمخان شیخی که آن را نوشته، از معلومات خود در طب سنتی و فیزیک یونانی هم استفاده کرده و یکجا در باره دلاکی از نظر عقل و شرع و عرف و حتی به اعتبار یک صنعت از آن سخن گفته است. نوشتن در این باره، این یک تجربه تاریخی است، تجربه ای که هنوز بسیاری به آن فکر می کنند.

خلاصه

نسخه ای در باره حیوان و در واقع، موضوع حیوان شناسی و مباحث مختلف آن در مجلس هست که در شانزده مجلس تنظیم شده و در فهرست مجلس 27/1: ص 231 به بعد معرفی شده است (ش 8123). در یک مورد، نویسنده از مردمان بدفهمی یاد می کند که از مرحوم مجلسی به خاطر ترجمه آثار عربی به فارسی انتقاد کرده اند.

خلاصه

ما دو گونه تاریخ داریم: تاریخی که محورش متن های همان دوره و افکار حاکم بر آنهاست، تاریخی که ما با فهم امروزین خود، با انتخاب و گزینش و چینش برخی ازمتون قدیم برای خود و در چارچوب افکار روز می سازیم. یافتن هر گونه متن متعلق به دوره مورد بررسی، بسیار با ارزش است، چرا که این متن ها می توانند تاریخ نوع اول را در اختیار ما بگذارند تا از شرّ نوع دوم، یعنی برساخته های دل خود، رهایی یابیم. متن حاضر، یکی از آن متن هاست که گرچه عالمی درجه سوم نوشته و در همین حد ارزش دارد، اما به هر حال، حاوی نکات تازه ای است.

خلاصه

رساله حاوی اطلاعاتی در دو بخش است. نخست اطلاعاتی در باره رابطه صوفیان با دولت قاجار، به خصوص ذهبیه که در این باره نکاتی آمده و البته شکل هوادارانه دارد. دوم اطلاعات تاریخی در باره پاره ای از مسائل سیاسی و حتی رخدادهای تاریخی که به برخی از شورشهای محلی علیه حکومت مربوط می شود.

خلاصه

به تازگی موفق شدم کتاب وجیزۀ التحریر را که گردآوری و تدوین یکی از همشهری های این بنده خداست، یعنی محمد بن سبزعلی اصفهانی (متوفای پس از 1259ق) بر اساس تک نسخه برجای مانده از آن چاپ کنم. آنچه در پی می آید مقدمه ای است بر این اثر نوشته ام و در پایان چند نمونه از احکام را آورده ام. این اثر چگونگی نگارش اسناد اداری و شرعی را در زمینه های مختلف در ایران صفوی و قاجاری نشان می دهد.

خلاصه

رساله بلندی مشتمل بر یادگار نوشت های روی دیوارهای مسجد مادر شاه از دوره قاجار برجای مانده که متن کامل آن را در جشن نامه استاد سید احمد اشکوری (بالغ بر 90 صفحه منتشر کردم. آنچه اینجا آمده مقدمه آن است به علاوه یکی از آن دیوار نوشت های بلند در دفاع از اخباری گری!