معرفی کتاب

انتشار آثار فارسي به خصوص در زمينه هاي تاريخي در افغانستان هميشه محدود بوده اما به هيچ روي قابل صرف نظر کردن نيست. در اين کشور، اکنون کار انتشار کتاب اندکي به پيش رفته است. سابق براين افغانها آثار فارسي خود را در ايران يا پاکستان چاپ مي کردند اما اکنون به نظر مي رسد راه چاپ آنها در افغانستان گويا هموارتر شده است. <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

کتاب «در خط آتش» يکي از جديدترين آثاري است که توسط بنگاه انتشاراتي ميوند در کابل به چاپ رسيده است. اين کتاب خاطرات پرويز مشرف رئيس جمهور پاکستان است که زندگينامه خود را به ضميمه مرور بر مهم ترين تحولات سياسي پاکستان طي چند سال گذشته بيان کرده است.

طبعا بخش هاي نخستين آن بيشتر جنبه فردي دارد اما هرچه به دوران رياست وي بر ستاد مشترک و فرماندهي ارتش و سپس کودتا و گرفتن پست رياست جمهوري نزديک مي شود، جالب تر و خواندني تر مي شود.

وي در شانزدهم نوامبر سال 2002 مقام رياست جمهوري را در دست گرفت. طبعا مدعي است که همه چيز در قالب دمکراتيک آن هم به بهترين صورت آن انجام پذيرفته است.

با واقعه يازدهم سپتامبر تغييرات عجيبي در دنياي جديد آغاز شد و پاکستان به عنوان مرکز تروريسم نقش محوري داشت.

در اخبار اين روزها – اسفند 85 - ديديم که به هر حال يک پاکستاني به نام خالد شيخ محمد مسووليت يازدهم سپتامبر را پذيرفت. وي مرد شماره سه القاعده تا پيش از سال 2003 بوده است.

در تمام جريان تررويستي القاعده نيروهاي عرب عربستاني و پاکستاني حضور قاطع داشته اند. رتبه بعد از يمني ها و سپس از مصر و نقاط ديگر بوده است. مهم تر نقش دولت پاکستان در حمايت تام و تمام از طالبان طي سالهاي سال بوده است.

فصل بيستم اين کتاب (از بخش چهارم) در باره جريان هاي پس از يازدهم سپتامبر و مسووليتي است که جناب ايشان در مبارزه با تروريسم بر عهده گرفته است.

فصل بيست و يکم کتاب شايد از همه مهم تر باشد زيرا اختصاصا مروري بر اطلاعاتي است که وي معتقد است با استفاده از نظام اطلاعاتي پاکستان در باره ملاعمر و بن لادن در اختيار مي گذارد. دو شخصيتي که طي يک دهه گذشته شخصيت هاي دوگانه اي براي بسياري از مردم جهان و مبهم براي غالب مردم دنيا بوده اند.

وي با اشاره به اين که ما به همراه امريکا و سعودي مجاهدين افغان را عليه نيروهاي شوروي تجهيز کرديم مي نويسد که فکر نمي کرديم که با خاتمه جهاد چگونه مي توان اين افراد را به زندگي مثمر و عادي سوق داد. اين اشتباه بزرگي بود که براي افغانستان و پاکستان خيلي گران تمام شد و امريکا هم به آن بي توجهي کرد. وي مي گويد طالبان پديده تازه بعد از شوروي نبودند آنها از سوي همان آموزگاران در همان مدارس ديني آموزش يافته بودند که مجاهدين توليد شده بودند.

مشرف تأييد مي کند که طالبان مورد حمايت کامل دولت پاکستان بود و تمام تلاش پاکستان اين بود تا نشان دهد که با حمايت از طالبان منافع سياسي پاکستان در منطقه را افزايش دهد. از سال 1996 عرب هاي زيادي که بعد از جهاد افغانستان به کشورهايشان بازگشته بودند دوباره به افغانستان آمدند. شمار زيادتري از افرادي با اين مدل فکر از بنگلادشي ها، چچني ها، ايغوري هاي چيني و ... راهي افغانستان شدند. تروهاي القاعده در سفارت خانه هاي امريکا در کنيا و تانزانيا در سال 98 آغاز شد و کم کم خطر اين گروه براي امريکايي ها مطرح گرديد. به تدريج القاعده موضع ضد سعودي هم گرفت و اين در حالي بود که همچنان با مقامات پاکستاني در تماس بودند. تا آن که بالاخره واقعه يازدهم سپتامبر رخ داد و طالبان با تحويل ندادن بن لادن افغانستان را آماج حمله امريکايي ها قرار دادند.

سير داستان نشان مي دهد که پاکستان تا چه اندازه در تمام اين قضايا حضور مداوم و جدي داشته است. اساسا روي کار آوردن مشرف براي پايان دادن به اين نقش بوده و تلاش امريکايي ها براي مهار کردن تروريسم طالبان و پاکستان به دست مشرف بوده است.

وي سپس شرحي از زندگي گذشته بن لادن به دست داده و به مهم ترين مقاطع زندگي سياسي وي از سالها پيش از روي کار آمدن طالبان اشاره مي کند.

وي در فصل هاي بعدي به بحث در باره کشيده شدن جنگ به پاکستان، تعقيب جنايتکاران، تنگ ساختن دام، القاعده در کوهستانها، سازگاري تروريسم با دين و در نهايت مروري بر پاکستان جديد هسته اي، آزادي زنان، ديپلماسي نوي پاکستان و مسائلي از قبيل زلزله و رسيدگي دولت به زلزله زدگان دارد.

مقدمه مشرف بر اين کتاب از اول اگوست 2006 است و مترجم مقدمه اش را در زمستان 1385 نوشته و بنابرين اثر کاملا تازه و جديد است.