معرفی کتاب

کتاب الدرر في اختصار المغازي و السير از ابن عبدالبر اندلسي (م 498) از برجسته ترين علماي اسلامي و مذهب مالکي اندلس است که آثار فراواني در فقه و حديث و تاريخ تاليف کرده است.
اين کتاب مختصر اما مفيد وي حاوي اطلاعات سيره نبوي است که برگرفته از آثاري است که آن زمان در اندلس رايج بوده و برخي از آنها ديگر در شرق اسلامي وجود نداشته است.
دانش سيره از نسل صحابه آغاز شد و کساني چون ابن عباس و عايشه و ديگر اصحاب اخبار آن را نقل کردند.
نسل دوم يعني فرزندان صحابه در مدينه کار را ادامه دادند که از ميان آنان عروه بن زبير به دليل آشنايي با عايشه و ديگر صحابه در اين باره اخبار فراواني نقل کرد. برخي يهودي هاي مسلمان شده هم مانند وهب بن منبه در باره سيره مطالبي نقل کردند که بعدها مورد طعن برخي از مورخان تيزبين قرار گرفت.
نسل سوم افرادي مانند ابن حزم انصاري و ابن شهاب زهري بودند که به طور وسيع تر به سيره پرداختند.
نسل چهارم موسي بن عقبه (م 141) و ابن اسحاق (م 151) بودند.
در ميان امامان شيعه و اصحاب آنان هم علم سيره مورد توجه جدي بود. اخبار امام علي و انتقال آن به امامان بعدي منبع مهمي براي سيره شد. ابن اسحاق در اين زمينه از دانش امام باقر (ع) فراوان استفاده کرد. اما يکي از اصحاب امام صادق (ع) با نام ابان بن عثمان احمر(م 170) کتاب مفصلي در سيره نوشت.
کتاب الدرر از برخي از آثار مفقود فراوان استفاده کرده که از آن جمله کتاب موسي بن عقبه است.
اين کتاب بارها و بارها چاپ شده اما اثر جديد با شرح و تفصيل خاصي است که به عنوان «دراسه نقديه و توثيقيه» توسط فتيه بن لاوي به چاپ رسيده است.
از آنجايي که بسياري از اخبار اين کتاب در قالب حديث است و نوعي تاريخنگاري حديثي است، اين مصحح تمامي اسناد آن را به لحاظ وثاقت مورد بررسي قرار داده و مفصل در باره آنها بحث کرده است.
در واقع اين کتاب بيش از هر چيزي بررسي سندي کتاب الدرر است.