۳۰۷۱
۰
۱۳۸۵/۴/۲۷
ره آغاز حکمت (يادداشت هاي روزانه ميرزا علي اصغر خان حکمت) 2 ج

ره آغاز حکمت (يادداشت هاي روزانه ميرزا علي اصغر خان حکمت) 2 ج

پدیدآور: مصحح: سيد محمد دبير سياقي

معرفی کتاب

معرفي کتاب ره آغاز حکمت<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

 

علي اصغر خان حکمت شيرازي بر پژوهشگران فردي شناخته شده است. ادبا وي را بيشتر با تصحيح کشف الاسرار ميبدي مي شناسند، اما حضور او در امور سياسي و پست هاي مختلف سبب نشده که چهره علمي او پنهان بماند. با اين همه بنا به دلايلي حتي در بين فرهيختگان شناخته شده نيست. شرح حال و افکار و آثار او را دکتر سيد محمد دبير سياقي در پيشگفتار رهاورد حکمت به طور مفصل نوشته است که مي توان به آن مراجعه کرد. يکي از کارهاي خوب حکمت، يادداشت هاي روزانه او است که امروز براي ما بسيار مغتنم است. دکتر دبير سياقي که از شاگردان وي بوده است، اين يادداشت ها را از وارثان آن مرحوم گرفته و به تدريج چاپ مي کند. ايشان پيشتر دو جلد از اين يادداشت ها را با نام رهاورد حکمت و سپس ره آموز حکمت در يک جلد چاپ کرده و اکنون دو جلد ديگر از اين يادداشت هاي روزانه را با نام ره آغاز حکمت چاپ کرده است. در باره يادداشت هاي وي بهتر است سخن خود دکتر دبير سياقي را بخوانيم:

«از نظر اهميت و فايدت، پس از سفر نامه ناصر خسرو مندرجات تاريخ بيهقي که به ارزش و تنوع و سودمندي مطالب آن دو اثر قبلا اشاره کرديم، بايد به روزنامه خاطرات قهرمان ميرزا عين السلطنه سالور [اشاره کرد که]  از لحاظ تجسس مجدانه نويسنده آن در به دست آوردن اطلاعات دقيق و درست و ثبت روزانه مشاهدات خود و ديگران و قدرت توصيف و موجز بودن عبارات و روزانه نگاشته شدن آنها، مقام والائي داد. آنچه بر قلم نويسنده اثر حاضر رفته و نقش صفحات گشته است نيز از همين دست است، با اين تفاوت که روزنامه خاطرات عين السلطنه روشنگر وقايع و سند حوادث بخشي از تاريخ اخير ايران است و همه آن هم حاص مشاهدات و پژوهش هاي خود او نيست، در حالي که نوشته هاي نويسنده حاضر علاوه بر اشتمال بر مسائل مهم مربوط به داخل کشور، اطلاعات مفيد و ممتعي نيز از وضع جغرافيايي و احوال اجتماعي و سياسي و علمي و ادبي و مجامع و آثار و ابنيه و اعتقادات حال و گذشته کشورهايي که از آنها بازديد کرده است در بر دارد و نويسنده خود داراي روشي منطقي و نظم فکري است. مدير و نوجو و معتدل و معتقد به موازين و اصول است. صاحب اعمال و افعال قابل پيروي و آموزنده است و از آن جا که خوانندگان گرامي خود با مطالعه آثار قلمي او مي توانند به اشتمال آنها بر مزاياي بسيار و نکات جالب و آموزنده فراوان پي ببرند».

علي اصغر حکمت «از هفده سالگي (از سال 1326 هجري قمري/ 1285 شمسي) تا سالي پيش از درگذشت خود (1359 شمسي) روزانه به نوشتن يادداشت ها و ثبت وقايع و شرح سفرها و تحرير اعمال خود، به طور مرتب در سفر و حضر پرداخته است.» (ص 15 پيشگفتار رهاورد حکمت) نزديک به شصت سال يادداشت هاي روزانه و خاطرات وي، مجموعه اي در خور و شايسته به وجود آورده است که معاصرين و آيندگان از خواندن آن بي نياز نخواهند بود. در بين کساني که يادداشت هاي روزانه خود را نوشته اند، کمتر مي توان کسي را يافت که يادداشت هاي روزانه دوران جواني خود را نيز به طور مرتب به دست داده باشد. البته آنچه تا کنون در پنج جلد چاپ شده، حجم کمي از اين يادداشتها است، زيرا پراکنده چاپ شده و حدود يک چهارم کار است. پس از رهاورد حکمت و ره آموز حکمت، ره آغاز حکمت به تازگي منتشر شده که يادداشت هاي ماه صفر 1326/ اسفند 1287 تا محرم 1330/  آذر 1292 شمسي را در بر مي گيرد.

چون وي در وقايع مشروطه جواني بوده که به صورت روزنگار يادداشت هاي خود را مي نوشته است، مي توان نکات ريزي را درون آن يافت. به عنوان مثال ماجراي قتل قوام الملک در طليعه جلد اول، حضور او در انجمن انصار، کتاب هاي مورد مطالعه او،  مجالس ختم آخوند خراساني، اشاره به تاسيس مجله مخصوص مدارس، فرار محمد علي شاه که در تلگراف چهارشنبه بيست و سوم ربيع الاول 1330مطرح شده و اشاره هاي گذراي ديگر به حوادث اجتماعي و سياسي از جمله محاسن کتاب است. بيان مختصر حوادث بعد از مشروطه از امتيازات کتاب است که پژوهشگر تاريخ معاصر مي تواند از آن  استفاده کند. شيوه اصلي حکمت، بيان مختصري از کارهاي روزانه است که در درون آن مطالب ديگر نيز مي گنجد. همچنين در بين اين يادداشت هاي روزانه مي توان شرح سفرهاي او را ديد.

 

عليرضا اباذري

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

محمد پورکيان

اين کتاب که در برلن غربي در سال 1357 چاپ شده است در باره سابقه آشنايي ارنست پرون با محمدرضا پهلوي و

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

زهرا علیزاده بیرجندی

بر اساس نتایج تحقیقات میدانی و کتابخانه ای و در مقایسه با سایر جوامع عشایری ایران، بهلولی ها یک طایف

منابع مشابه بیشتر ...

ابن ابی الحدید و فهم نهج البلاغه

ابن ابی الحدید و فهم نهج البلاغه

محسن رفعت

کتاب پیش رو تلاشی است برای فهم روش تفسیری ابن ابی الحدید و می کوشد روش تعامل او با حدیث و روایت را د

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

دیوید مک لین

کتاب حاضر با تکیه بر منابع و اسناد دست اول، دورنمایی از جایگاه ایران در رقابت روس و انگلیس در اواخر

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

ابن ابی الحدید و فهم نهج البلاغه

ابن ابی الحدید و فهم نهج البلاغه

محسن رفعت

کتاب پیش رو تلاشی است برای فهم روش تفسیری ابن ابی الحدید و می کوشد روش تعامل او با حدیث و روایت را د

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

دیوید مک لین

کتاب حاضر با تکیه بر منابع و اسناد دست اول، دورنمایی از جایگاه ایران در رقابت روس و انگلیس در اواخر