معرفی کتاب

جنش تحول خواهي مشروطه، بخشي مربوط به مسائل داخلي و بخشي هم به موج هاي خارجي باز مي گشت. در مشروطه، حرکت بر ضد ستم قاجاري يکي از اصول اساسي برپايي اين حرکت بود. به علاوه مبارزه با استعمار هم عاملي مهم به حساب مي آمد.<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

اما به لحاظ بيروني، تحولاتي که در عرصه جهاني رخ مي نمود، تأثير فراواني در داخل داشت. همه از شکست روسيه در جنگ با ژاپن در اوان انقلاب مشروطه ياد کرده اند. شايد مهم تر از آنها تحولات قفقاز بود که سالهاي متمادي جريان داشت و نحله هاي انقلابي مختلفي در آنجا از ارامنه و مهاجرات آذربايجاني که بعدها به اصطلاح مجاهدين قفقازي نام گرفتند، فعال بودند. با شروع حرکت در ايران، تبريز عرصه تأثير گذاري آن جماعت شد و جنگ داخلي تبريز بخش عمده اي معطوف به آن مسائل بود که دامنه آنها تا تهران آمد. در باره تأثير مسائل قفقاز روي انقلاب مشروطه، فراوان نوشته و گفته شده (از جمله کتاب پيشنيه هاي اقتصادي - اجتماعي جنبش مشروطيت و انکشاف سوسيال دمکراسي از خسرو شاکري) و اکنون هم اين کتاب به نوعي به تأثير آن حوادث در جريان مشروطه پرداخته و مهم تر از آن به بررسي سياست روسها در قبال مشروطه نشسته است.

فصل اول: نگاهي به اوضاع سياسي و اجتماعي ايران در آستانه انقلاب 1905

فصل دوم: شکل گيري احزاب سياسي در ايران

فصل سوم: شکل گيري احزاب سياسي در روسيه

فصل چهارم قرارداد 1907 و تقسيم خاک ايران

فصل پنجم: سانسور مطبوعات در ايران

فصل ششم: تشکيل حزب کمونيست در ايران

فصل هفتم تاجيکستان در دوران انقلاب.

متأسفانه از منابع اندک آن و نيز سبک نگارش کتاب چنين به دست نمي آيد که اين اثر، کاري درخور اين موضوع باشد.