۲۱۳۲
۹۴۶
۱۳۹۹/۵/۱۵
تمدن اسلامی: بررسی و تحلیل دانشنامه های تمدن اسلامی به زبان های گوناگون از 1800 تا کنون

تمدن اسلامی: بررسی و تحلیل دانشنامه های تمدن اسلامی به زبان های گوناگون از 1800 تا کنون

پدیدآور: نویسندگان ناشر: نشر خاموشتاریخ چاپ: ۱۳۹۸مترجم: مترجمانمکان چاپ: تهرانتیراژ: ۳۰۰نسخهشابک: 4-89-6036-622-978

خلاصه

در اثر حاضر، حدود دویست دایرة المعارف از کشورها و زبان های گوناگون معرفی شده است. کشورهایی که چندان که باید از طریق زبان های بومی و اصلی خویش از پژوهش های یکدیگر اطلاع ندارند و پیوسته به واسطه ی منابع فرنگی به دنبال شناسایی و تحقیق درباره ی یکدیگر هستند. این کتاب، پیش از این به سه زبان انگلیسی، عربی و ترکی عرضه شده و اکنون ترجمه ی فارسی آن برای اطلاع از پژوهش های انجام شده در زمینه ی تمدن اسلامی در زبان ها و کشورهای متفاوت برای گویشور فارسی زبان، منتشر شده است.

معرفی کتاب

کتاب پیش رو را باید تلاش چشمگیری در معرفی ملت هایی دانست که چندان که باید از طریق زبان های بومی و اصلی خویش از یکدیگر اطلاع ندارند و پیوسته به وسیله ی منابع فرنگی به دنبال شناسایی و تحقیق درباره ی یکدیگر هستند. در اثر حاضر ارائه ی حدود دویست دائرة المعارف جامع و گاه مختص به یک زمینه ی معین علمی در شناسایی و معرفی فعالیت های علمی کشورهای شرقی به یکدیگر بسیار اهمیت دارد، به ویژه آنکه کتاب به سه زبان انگلیسی، عربی و ترکی عرضه شده و اکنون این ترجمه ی فارسی برای بسیاری از گویشوران کشورهای شرقی، از شمال آفریقا تا ایران، شبه قاره ی هند و شرق آسیا مفید و کاربردی است. با این هم کتاب از نقص ها و ایرادهای روشی و رویکردی خالی نیست و لازم است خواننده ی آگاه در مراجعه و استفاده از کتاب، حتما آن ها را در نظر آورد. بدین منظور مهم ترین ملاحظات و نقدهای وارد بر کتاب در قالب محورهایی کلی معرفی و بررسی شده و نقدهای موردی در جای جای ترجمه نشان داده شده است. بدیهی است که خوانندگان نمونه های روشن ودقیق نقدها و ملاحظات محوری را در کتاب مشاهده خواهند کرد:

1- محور اول: به نحوه ی مواجهه ی کتاب با گزاره های عقیدتی و اندیشه ی اسلامی اختصاص دارد.

2- محور دوم: کتاب حاوی دویست مدخل دائرة المعارفی است؛ اما واقعیت آن است که چنان که خواننده ی آگاه در عمق مطالب کتاب مشاهده خواهد کرد، در مواردی محدود دربردارنده ی هر کتابی است که نام دائرة المعارف را بر خود نهاده است،  بی آنکه به معنای دقیق و درست کلمه، آن اثر دائرة المعارف باشد.

3- محور سوم: متاسفانه کتاب از منظر ملاحظات روشی و اصول علمی حاکم بر دائرة المعارف ها کاستی هایی دارد؛ بدین معنا که اول، در ارائه ی نام هر اثر وحدت رویه وجود ندارد و در برخی موارد عنوان کتاب به انگلیسی یا زبان های دیگر آمده و گاه نیامده که استفاده از کتاب را با دشواری هایی مواجه می کند؛ البته مترجمان این گونه ایرادها را برطرف کرده اند. دوم، شناسه ی هر مدخل گاه با استانداردهای دائرة المعارف ها فاصله دارد. نکته ی سوم آنکه هر دائرة المعارفی ضرورتا استنادهای خود را در پایان هر مدخل می آورد؛ متأسفانه کتاب حاضر در درون یا در پایان هر مدخل هیچ گونه ارجاعی ندارد.

بنابراین در این نکته ها از اصول دائرة المعارف نویسی فاصله می گیرد و هر مدخل نوشته شده عملا مدخل نیست. با این حال مترجمانی که خود تجاربی در دایرة المعارف نویسی دارند، تشخیص دادند که خود معرفی هر مدخل، حتی بدون ارجاع و استناد، آن قدر برای خواننده فارسی زبان اهمیت و ضرورت دارد که سال ها وقت و زمان در امر ترجمه ی دشوار متنی با اعلام و اصطلاحات به زبان های گوناگون صرف کنند. ایراد چهارم آنکه برخلاف دایرة المعارف های حرفه ای و تخصصی، فراوانی و بسامدهای منطقی در توزیع نویسندگان متخصص هر مدخل  وجود ندارد و ناگزیر ویراستار اصلی کتاب، بنا به ضرورت های تولید یا یافت نشدن نویسندگان متخصص، در برخی موارد مدخل های بسیاری از کتاب های تاریخی، تمدنی، جغرافیایی، هنری، ادبی و ... را به چند نویسنده ی خاص سفارش داده اند. ایراد پنجم هم بدان بر می گردد که برخی مدخل های نوشته شده؛ اصیل نیست و به زبانی چون فارسی نوشته شده و چنان که در انتهای برخی مدخل ها آمده، مترجمانی به انگلیسی ترجمه کرده اند. این ایرادها موجب می شود که از اصالت مطلب کاسته شود.

4- محور چهارم: کتاب، تمام دائرة المعارف های مهم تمدن اسلامی را به طور کامل در بر ندارد؛ البته این نکته درک شدنی است که هیچ کتابی نمی تواند ادعا کند که جامع تمام اجزا و مباحث ضروری است و در عین حال نمی توان این نکته را از نظر دور داشت که در برخی موارد در برنداشتن برخی مدخل ها ناصواب و دفاع ناپذیر است.

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

محمد پورکيان

اين کتاب که در برلن غربي در سال 1357 چاپ شده است در باره سابقه آشنايي ارنست پرون با محمدرضا پهلوي و

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

زهرا علیزاده بیرجندی

بر اساس نتایج تحقیقات میدانی و کتابخانه ای و در مقایسه با سایر جوامع عشایری ایران، بهلولی ها یک طایف

منابع مشابه بیشتر ...

بررسی مطالعات سیره نبوی در ویراست دوم دائرة المعارف اسلام با تأکید بر گفتمان یهودی

بررسی مطالعات سیره نبوی در ویراست دوم دائرة المعارف اسلام با تأکید بر گفتمان یهودی

داود رنجبران

در پژوهش پیش رو، تلاش شده است نخست با تعریفی از گفتمان یهودی، چرایی و چگونگی شکل گیری گفتمان یهودی د

گفتارهایی در تاریخ و فرهنگ (مجموعه مقالات سید فتح الله مجتبائی)

گفتارهایی در تاریخ و فرهنگ (مجموعه مقالات سید فتح الله مجتبائی)

سید فتح الله مجتبائی

مجموعه پیش رو گزیده ای از مقالات دکتر مجتبائی است که در طی بیش از سه دهه فعالیت ایشان در حوزه ی دانش

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

ایران در آتش: از حملۀ بلشویک ها به انزلی تا عهدنامۀ 1921 ایران و شوروی (مجموعه ای از اسناد و گزارش ها)

ایران در آتش: از حملۀ بلشویک ها به انزلی تا عهدنامۀ 1921 ایران و شوروی (مجموعه ای از اسناد و گزارش ها)

نویسندگان

اسنادی که در این مجموعه ارائه می شود، اسناد و گزارش هایی است دربارۀ یکی از مهم ترین و پرمخاطره ترین

معماری خانقاه در خراسان سده ی پنجم

معماری خانقاه در خراسان سده ی پنجم

نویسندگان

معماری خانقاه از مواضع ابهام در تاریخ معماری ایران است؛ چننان که گویی بخشی از حافظه ی معماری ما محو