معرفی کتاب

معرفی کتاب:

پایان تئولوژی (تئولوژی، عقلانیت و علوم انسانی جدید) ( دو جلدی )

بیژن عبدالکریمی

نقد فرهنگ

تهران 1395

کتاب حاضر ، مجموعه ای است از مقالاتی که پاره ای از آنها در برخی از همایش ها و سمینار ها ارائه شده اند. علاوه بر این متن های پیاده شده پاره ای از مصاحبه های مطبوعاتی، سخنرانی ها و مناظره های دانشگاهی، تلوزیونی و رادویی نویسنده، که در فاصله زمانی سال های 1387 تا 1392 صورت گرفته اند به این مقالات افزوده شده اند. اطلاعات مربوط به هریک از این سخنرانی ها، مصاحبه ها یا مناظره ها در ابتدای هر مقاله در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.

آنچه محور وحدت بخش همه این مقالات است تامل بر سرشت تئولوژی و اوصاف تفکر تئولوژیک است.این تامل خود را گاه از خلال بحث درباره پاره ای از اندیشه های کلامی و فلسفی متکلمی چون مرتضی مطهری و شیوه مواجهه او، به منزله نمونه ای برجسته از مواجهه تئولوژیک با عقلانیت جدید، و اندیشیدن درباره شیوه های مواجهه عمدتا تئولوژیک سنت گرایان_ در معنای  عام کلمه_ و اسلام گرایان جامعه ما با فرهنگ و تمدن جدید غرب نشان می دهد، و گاه خود را در بررسی امکان یا عدم امکان تاثیر گذاری بسط و توسعه مباحث کلام جدید در مواجهه با روند شتابان رشد سکولاریسم و نیهیلیسم در جوامعی چون جامعه ما ، به همراه اندیشه درباره امکان یا عدم امکان تاسیس علوم دینی یا تحقق پروژه دینی کردن یا اسلامی سازی علوم جدید به طور کلی و علوم انسانی به طور خاص آشکار می سازد. همچنین ، کنکاشهایی پیرامون هرمنوتیک متون مقدس و نیز درنگی بر تاریخ سازی های تئولوژیک و درک ویژگی هاینظام های تئولوژیک یاری می رسانند.

مجموعه مقالات حاضر، حاصل در کنار هم قرار گرفتن پاره ای از مقالات نوشتاری و برخی متن های ویراستاری شده، تلخیص شده مورد بازبینی قرار گرفته و افزوده شده متون سخنرانی ها، مصاحبه ها و مناظره هایی هستند که بسیاری از مطالب مطروحه در آنها به شکلی اولیه، ناقص و عمدتا بی سرانجام صورت گرفته بود.

علی رغم وجود مباحث گوناگون و متکثر در این مجموعه مقالات دو جلدی ایده واحد ، یعنی تاکید بر پایان تفکر تئولوژیک در روزگار ما، وحدت بخش و رهبری کننده آنهاست، ایده ای که در هر بحث به شکلی خود را می نمایاند.جلد نخست پایان تئولوژیک ، با عنوان فرعی تئولوژیک عقلانیت و علوم انسانی جدید عمدتا به مباحثی در خصوص شیوه مواجهه تفکر تئولوژیک با عقلانیت مدرن و علوم انسانی جدید اختصاص یافته است.

سید علی صالحی امیری