معرفی کتاب

فصلنامه میراث شهاب، در دوره جدید به طور مرتب منتشر می‌شود و از این جهت مایه خوشحالی است. با این وجود، پس از یک وقفه، دو شماره اخیر آن در یک مجلد چاپ شده است.

فهرست و چکیده مقالات آن به ترتیب زیر است:

تفسیر کتاب الله و نسخه‌های آن؛ محمد کاظم رحمتی

مقدمه

دانش و آگاهی ما از مسائل فرهنگی جامعه زیدیان ایران در قرون هفتم و تا دهم هجری بسیار اندک است، هر چند آثار تاریخ نگاری از برخی ادوار قرون اخیر در دست است اما توجه اصلی متون اخیر بر تاریخ سیاسی است. یکی از مهم‌ترین متون متداول تألیف شده در قرن هفتم هجری توسط عالمی زیدی به نام ابوالفضل بن شهردویر (دبیر) بن یوسف بن ابی الحسن گیلانی، اثری تفسیری مشهور به تفسیر کتاب الله است. نوشتار حاضر ضمن بررسی درباره فرد اخیر و دیگر بستگان خاندان او، به شناسایی نسخه‌های مختلف تفسیر اخیر که عموما به عنوان قرآن یا تفسیر کشاف در فهارس معرفی شده، می‌پردازد.

حکیم ری، فهرست آثار دست‌نویس فیلسوف و پزشک نام، ابوبکر محمد بن زکریای رازی در کتابخانه بزرگ حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی؛ حسین متقی

مقدمه: ابوبکر محمد بن زکریای رازی مشهور به جالینوس عرب و طبیب مسلمین پزشک، فیلسوف، شیمی‌دان و فیزیک دان سترگ ایرانی که افزون بر کشف الکل و جوهر گوگرد (اسید سولفوریک) آثار فراوانی به خصوص در زمینه دانش پزشکی از خود بر جای نهاده است. بنا به گفته جرج سارتن (پدر تاریخ علم)، رازی بزرگترین پزشک ایران در زمان قرون وسطی بود.

شینیه در مدح و منقبت امام رضا علیه السلام، صاحب‌دیوان علی‌آبادی؛ به کوشش زین العابدین درگاهی

خاقانی قصیده‌ای شینیه دارد که بعدها شعرا از او تقلید کرده و به خصوص شعرای شیعی به استقبال او رفته و چندین شینیه در مدح امام رضا علیه السلام سروده‌اند. پیشتر دو مقاله در این زمینه نوشته شده و شینیه‌های مدح امام رضا که بالغ بر 110 قصیده می‌شود، برشمرده شده. اکنون شینیه‌ای دیگر از محمدتقی صاحب‌دیوان مازندرانی یافت شده و تصحیح شده است.

قصیده در استقبال مرآت الصفای خاقانی، حیران یزدی؛ به کوشش محمد ابراهیم خسروبگی

مقاله مذکور، شینیه‌ای دیگر از حیران یزدی است در مدح امام علی علیه السلام که به استقبال همان شینیه خاقانی (معروف به مرآت الصفا) رفته است.

سفرهای حج خاندان فیض کاشانی؛ حسین واثقی

در کتابخانه آیت الله مرعشی، دو نسخه به شماره‌های 8446 و 8447 وجود دارد که هر کدام مجموعه‌ای از اطلاعات درباره خاندان فیض کاشانی است. در خلال این دو نسخه اطلاعات تاریخی ذی‌قیمتی درباره خاندان فیض وجود دارد، از جمله درباره سفرهای حج آنها. مقاله حاضر، سفرهای حج خاندان فیض کاشانی را از این دو نسخه استخراج کرده است.

وقایع قحطی 1288 ق در ساوه، میرزا سید احمد حسینی ساوجی؛ به کوشش علی اکبر صفری

قحطی وحشتناک 1288 ق در ایران، از صفحه تاریخ و لابلای کتب، پاک‌شدنی نیست. متن حاضر، یک گزارش مختصر از این فاجعه در ساوه است.

فهرست نسخ خطی کتابخانه امیرالمؤمنین علیه السلام اصفهان؛ رحیم قاسمی و محمد زاهد نجفی

فهرست 200 نسخه خطی کتابخانه مذکور در اصفهان می‌باشد.

دو رساله در سلوک علمی و عملی، محمد حسن بن ملا مصطفی خوئینی؛ به کوشش محمدعلی عیوضی

مقاله حاضر، تصحیح دو رساله در باب رابطه سلوک علمی و عملی می‌باشد.

راغب اصفهانی و تاریخ درگذشت او؛ محمد کاظم رحمتی

تاریخ درگذشت و به طور کل دوره حیات دانشمند معروف، راغب اصفهانی همیشه محل اختلاف بوده و به طور دقیق مشخص نیست. مقاله حاضر، بر اساس چند یادداشت از قدیمی‌ترین نسخه مفردات، کتابت شده در 409 ق به بررسی زمان حیات او می‌پردازد.

نخب المناقب و نویسنده آن؛ حسین شهسواری

مناقب ابن شهر آشوب، بی نیاز از معرفی است. در قرن هفتم ابوعبدالله حسین بن جبر از دانشمندان گمنام امامیه، مناقب او را مختصر کرد. مقاله حاضر درباره شخصیت جبر می‌باشد.

کتابشناسی باباطاهر همدانی؛ سید آرمان حسینی آب‌باریکی

کتابشناسی آسیب‌شناسی دینی؛ محمد امین ربانی

نگاهی کوتاه به زندگی و شعر بنایی هروی؛ سید رضا باقریان موحد

زندگی نامه مختصر و نمونه اشعار بنایی هروی، شاعر قرن نهم می‌باشد.