معرفی کتاب

ابن عربی عارف برجسته جهان اسلام، شخصیتی عجیب دارد. از شیفتگان زیاد و قدرتمند تا ناقدان و سرزنش‌کنندگان فراوان. تأثیر زیاد او بر فضای فکری دنیای اسلام و انتقال میراث او به شرق اسلامی و ماندگاری آن در ایران قابل تأمل است. انتقادات به میراث ابن عربی، در زمینه‌های مختلفی جریان دارد. یک جریان متشرعه، فقها، مورخین و کلامیون هستند که میراث عرفانی ابن عربی را در تضاد با آموزه‌های شرع می‌بینند و به خصوص بر بعضی موارد مانند وحدت وجود، ایمان فرعون و ... که در آثار او مانند فتوحات مکیه و فصوص الحکم وجود دارد، انگشت می‌گذارند. در همین رابطه بحث‌هایی مانند مذهب ابن عربی جریان دارد که برخی موافقان سعی کرده‌اند او را شیعه نشان دهند، و در مقابل منتقدین با شواهدی او را سنی و حتی ضد شیعه دانسته‌اند. بخشی از این مباحث به علت وجود آثار منسوب به ابن عربی است که کار را مشکل کرده است. اما جریان دیگر منتقدین ابن عربی، کسانی هستند که میراث ابن عربی را بازی با کلمات و بافتن عبارات نامفهوم، مبهم و سنگین می‌دانند. این جریان، بیشتر به عرفان ایرانی و به ویژه عرفان لطیف خراسانی و آموزه‌های آن دلبستگی دارند و عرفان نظری سنگین ابن عربی را نمی‌پسندند.

کتاب حاضر، جدیدترین کتاب در نقد ابن عربی است و طبق معمول از قم چنین آثاری برمی‌خیزد. ناشر کتاب حاضر، دو سال پیش نیز کتابی دیگر در این زمینه منتشر کرد که عبارت بود از ترجمه کتاب سید جعفر مرتضی عاملی درباب مذهب ابن عربی. کتاب کنونی، دومین اثر این ناشر در نقد ابن عربی است.

فهرست مطالب کتاب به ترتیب زیر می‌باشد:

مقدمه

1. شرح زندگانی ابن عربی
2. اساتید ابن عربی
3. آثار ابن عربی
4. مشایخ بزرگ صوفی در آثار ابن عربی
5. سخن برخی رجال شیعه درباره مذهب ابن عربی
6. دلائل شیعه نبودن ابن عربی
7. دیدگاه ابن عربی درباره شیعیان
8. قطب در دیدگاه ابن عربی
9. اولوالامر از دیدگاه ابن عربی
10. دیدگاه ابن عربی درباره پدر حضرت امیرمؤمنان علی (ع)
11. دیدگاه حضرت امام خمینی (ره) در مورد ابن عربی
12. وحدت وجود در عرفان ابن عربی
13. وحدت وجود در آثار عرفای منتسب به اسلام
14. انسان‌ها و سایر موجودات فقط خدا را می‌پرستند
15. بت پرستی در کلام ابن عربی و تابعان وی
16. حقانیت تمام ادیان
17. عقیده به جبر مطلق در عرفان ابن عربی
18. اعیان ثابته در عرفان ابن عربی
19. مقامات خدا در دیدگاه عرفا و متصوفه
20. تشبیه و تنزیه خداوند در عرفان ابن عربی
21. زن و عشق از دیدگاه ابن عربی
22. فرعون از دیدگاه ابن عربی
23. نوح نبی (ع) از دیدگاه ابن عربی
24. نسبت دادن عدم آگاهی به ابراهیم (ع)
25. رستگاری در جهنم
26. ابن عربی و ختم ولایت
27. مکاشفات ابن عربی
28. بی نیازی از معرفت امام زمان (ع)
29. گرفتن مستقیم علوم از خدا
30. آفرینش جهان هستی از دیدگاه ابن عربی
31. حقایق یا توهمات
32. تحلیل ابن عربی از حجاج بن یوسف
33. مقام متوکل عباسی در دیدگاه ابن عربی
34. بیان برخی از فتاوای ابن عربی
35. باز هم از ابن عربی بشنوید
36. برخی دیگر از مخالفان ابن عربی
37. سخنی با ابن عربی