معرفی کتاب

شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید یک اثر تاریخی نیست، اما به دلیل آن که خود نویسنده اهل تاریخ است، این شرح را در قالب تاریخی عرضه کرده است.
اهمیت این کتاب به این دلیل است که در شرح خطب امیر مؤمنان، به بیان فضاهای تاریخی آن خطبه ها پرداخته و حتی بیش از آن به رویدادهای تاریخ صدر اسلام توجه کرده است.
این اثر بیست جلدی که یکی از شروح کم نظیر برای نهج البلاغه است، در قرن هفتم هجری در بغداد نوشته شده و نویسنده از معتزلی هایی است که جایی بین تشیع و تسنن دارد.
ابن ابی الحدید با توجه به میراث کتابی بغداد، زمانی که هنوز مغولان حمله نکرده بودند، توانسته است از آثار بیشماری استفاده کند. بنابرین منابع کتاب وی بسیار با ارزش است.
نویسنده با این ملاحظات این موضوع را به عنوان پایان نامه انتخاب کرده و این اثر را رد باره تاریخ نگاری ابن ابی الحدید نوشته است.
به جز مقدمه که ضمن آن به بیان تاریخ نگری و تاریخ نگاری مؤلف به صورت کلی پرداخته شده، فصل های کتاب عبارتند از:
فصل اول: اوضاع سیاسی در سالهای پایانی خلافت عباسی.
فصل دوم: تاریخ نگری ابن ابی الحدید
فصل سوم: منابع و مصادر ابن ابی الحدید
فصل چهارم: روش نقد و بررسی در کتاب ابن ابی الحدید.
مهم دو فصل اخیر است که به کار پژوهشگران تاریخ اسلام می آید.