معرفی کتاب

توجه به حفظ آثار در مکه وقتی میان مورخان و محققان این کشور پدید آمده است که دیگر چیزی باقی نمانده و به جز یکی دو بنای تاریخی همه آثار محو شده است.

در دفاع از این امر گفته می شود که دولت سعودی برای امر حج نیاز به این توسعه ها داشته است. این حرف درستی نیست برای این که امکان حفظ بسیاری از این اماکن که معمولا نیز کوچک است حتی با بزرگترین توسعه ها وجود دارد. کما این که در حال حاضر در توسعه عظیمی که در منی داده شده مسجد البیعه حفظ شده است، مگر آن که کسی یا کسانی تحت عناوینی مذهبی دولت را برای تخریب آن تحت فشار بگذارند که امکان آن خیلی زیاد است و باید به داد آن رسید.

آقای ناصر بن علی حارثی استاد دانشگاه ام القری کتاب بزرگ و مفصلی با عنوان الاثار الاسلامیه فی مکه المکرمه نوشته است. این اثر که به تازگی منتشر شده حاوی توضیحات، تصاویر، نقشه ها و اطلاعات فراوانی در بارة آثار و کتیبه های برجای مانده در شهر مکه معظمه است.
بر اساس فهرست مطالب این کتاب شامل هشت فصل است:

معالم تاریخی در باره جعرانه، حدیبیه، حنین، سرف، سوق ذی مجاز، سوق مجنه، غار حرا و غار ثور

بناهای دینی شامل کعبه و اجزاء آن و شماری از مساجد

بناهای خیریه شامل مدارس، رباطها، تکایا، حمامات و مقابر

بنای های مسکونی

بناهای نظامی

هنرهای ساختمانی شامل سنگها، آجرها، گچ، شیشه و...

نقوش روی سنگها

سنگ قبرها

این کتاب مشحون از اطلاعات جالب است که از هر حیث برای محققان اسلامی ارزشمند است. تصاویر قدیمی بسیار زیادی در این کتاب آمده و به خصوص نقوش روی سنگها و سنگ قبرها بسیار روشن و گویاست. برخی از این سنگ قبرها مربوط به قرن دوم است. نمونه آن سنگ قبری از خدیجه بنت حسین بن علی بن عبیدالله بن حسن بن عبیدالله بن عباس بن عبدالمطلب است. (ص 605).

بسیاری از این تصاویر مربوط به اماکنی است که در حال حاضر از میان رفته و هیچ اثری از آنها برجای نمانده است.

کتاب با کاغذ گلاسه و در 750 صفحه چاپ شده و در همین سفر عمره آن را به قیمت 300 ریال سعودی برای کتابخانه تاریخ تهیه کردم.