معرفی کتاب

فهرست مندرجات

عناوین صفحه

یادداشت سردبیر/8

ـ محدّث قمی و کمیتۀ مجازات/9
محسن صادقی
ـ سندی از اسامی اشیای خزانه امام علی (ع) در نجف اشرف (به تاریخ 1299ق)/11
هادی هاشمیان
ـ مؤسسه بحث و مناظره دینی آیت‎الله سیدابوالحسن طالقانی در پرتو پنج سند از مراجع تقلید/17
رسول جعفریان
ـ استوار: اوّلین گام در عرصۀ روزنامه‎نگاری قم/35
علیرضا اباذری
ـ اسناد نویافته از شهید آیت‎الله بهشتی/57
محمدحسن رجبی(دوانی)
ـ سیدمحمد صدر هاشمی/66
سیّدفرید قاسمی
ـ یاد و خاطره‎ای از دو استاد/71
سیف‎الله وحیدنیا
ـ جارچی ملّت، از انتشار تا توقیف مکرر/76
داود قاسم‎پور
ـ بازتاب بازداشت فداییان اسلام به روایت اسناد مجلس/83
محمد چگینی
ـ بیان حقایق؛ اعلامیه‎‏ای از سیدضیاءالدین طباطبایی/93
محمّد گلبُن
ـ شرح احوال و معرفی نسخه‎ای خطی از کلیات آثار پیرجمال اردستانی محفوظ در کتابخانه مجلس شورای اسلامی/109
اُمید سُروری
ـ نامه‎ای تازه‎یاب از میرزا آقاخان نوری به ناصرالدین شاه در خصوص عملکرد صدارتش/120
بهمن بیانی
ـ دربارۀ رساله احوال و خصایل شاهزاده‎گان قاجار/125
رسول جعفریان
ـ کافر در زاویه نگاه العلل فی خلق‎الکافر/149
محمود نظری
ـ جراید و چاپخانه‎های ارمنیان تهران/152
آندرانیک هویان
ـ تعداد وکلای مجلس در ادوار مختلف قانونگذاری 1285-1385 شمسی/174
منوچهر نظری
ـ جستاری دربارۀ انجامۀ دست‎نبشتۀ وندیداد/ 179
علی صفی‌‎پور
ـ کتیبه مسجد جامع گلپایگان/189
بهناز رضایی
ـ سفرنامه مسیو برونیار به مازندران/196
مصطفی نوری
ـ ایران و جَنگ فرنگستان/219
محمدمهدی مشهوری
ـ بیاض شیخ فضل‎الله نوری/ 245
ابوالفضل حافظیان
ـ اصیلِ شیرازی، واعظ در هَرِی/253
ن. مایل هروی
ـ معرفی نسخه مجسطی کتابخانه مدرسه عالی شهید مطهری(سپهسالار)/291
دکتر سیدابوالقاسم نقیبی
ـ دولت قوام و انتخابات دوره پانزدهم یزد/ 301
هادی حکیمیان
ـ پاره‎های نسخه‎شناسی/313
محمدکاظم رحمتی
ـ ادبیات نقد در گلستان هنر/329
احسان‎الله شکراللهی طالقانی
ـ تاریخ قدیم آذربایجان (اردبیل و تبریز) میرزا احمد تبریزی/335
هادی هاشمیان
ـ معرفی یک مجموعه شخصی کتاب‌های خطی و چاپ سنگی و اسناد/365
رحیم نیکبخت میرکوهی
ـ نامۀ آیت‌الله سیدرضا صدر به استاد علی دوانی/ 375
محمدحسن رجبی(دوانی)
ـ بررسی ارتباط تدوین قانون مدنی با لغو کاپیتولاسیون/381
احمدرضا نائینی
ـ فهرست مقدماتی دستنویسهای فارسی فهرست‎‏نشده در کتابخانه پرینستون/396
رقیه عابدینی
ـ سفیر فتحعلی‎شاه قاجار در دربار عثمانی/437
علی صدرایی خویی
ـ سیری در زندگی سیاسی – فرهنگی حجت‌الاسلام و المسلمین سید عبدالحمید مولانا مؤسس انتشارات دارالفکر قم/ 454
قاسم تبریزی
ـ بررسی جایگاه عریضه در پژوهش‌های اسنادی/465
علی ططری
ـ گزارش ملامحمد در سال 1259 شمسی از شهرستانک تا کلاردشت و کُجور/477
کورش نوروزمرادی
ـ دست‏نوشته‏های نویافته دهخدا/503
علی ططری
ـ بررسی سفرنامۀ موریس دوکوتزبوئه روسی: مسافرت در ایران به معیت سفیرکبیر روسیه در سال 1817م/507
آزاده حیدری
ـ آسیدکمال فراشباشی، ریش سفید بهارستان/513
سیدمحمدحسین مرعشی
ـ کمپانی ربرت ونکهاوس پیشنهاد خریداری تلمبه به مجلس شورای ملی/517
طیبه منصوری
ـ مثنوی تذهیب اخلاق در تاریخ مشروطه سروده صراف تبریزی/523
رحیم نیکبخت
ـ معرفی یک سند، شیخ خزعل و مشروطه/537
ناهید فرهادنیا
ـ نطق‌های احمدشاه و رضاشاه در افتتاحیه مجالس/551
فاطمه هاشمی
ـ لایحه اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای ملی و شهرداری‌ها/571
محمد چگینی
ـ معرفی کتاب اخلاق مصور همراه با مقدمه‌ای بر ادبیات کودکان تاریخ مشروطه/585
طرفه ابطحی
ـ تاج‎الدین حسن بن یونس بلغاری گیاه‎شناس، پزشک و طبیب قرن هفتم هجری/591
محمدحسین رفیعی
ـ گذري بر زندگي آيت‌الله حاج يوسف باقر بُنابي /595
اکبر ساجدی- یوسف بیگ‏باباپور
ـ معرفی مجموعۀ نسخ خطی به زبان ترکی در کتابخانه مجلس شورای اسلامی/ 627
مهدی کریمیان سیچانی- زهرا عبداللهی طارمسری
ـ دو سند/653
رسول جعفریان
ـ گزیده‏‎ای از دستنویس‎های طنز، هزل، هجو و محاضرات ادبی موجود در کتابخانه‎ی مجلس شورای اسلامی/656
حسین متقی
ـ ابن ندیم و فهرست‎نویسی/729
عبدالجبار ناجی- ترجمه: فرزانه آجرلو
ـ سفرنامه و سرانجام نامۀ امام فخررازی/751
علی صدرایی خویی
ـ سندی نویافته از نیای رضاشاه/765
مصطفی نوری- کورش نوروزمرادی
ـ نگاهی به یک قباله ازدواج نفیس دورۀ فتحعلیشاه قاجار/768
بهمن بیانی
ـ جعفرزاده قاضی و مجموعۀ بی‎نظیرش/778
محمدجواد جدّی- حمیدرضا قلیچ‌خاني
ـ چند فرمان در کتابخانۀ و موزۀ ملّی ملک/807
مرضیه مرتضوی
ـ معرفی اثری نادرالوجود و نفیس(خط ناخنی)/831
ابوالفضل عرب‎زاده
ـ اسناد چوب‌‎نگاره‎‌ای، نگاهی به چند مُهر خرمن چوبی و کاربرد آنها/883
افسانه حصیری
ـ معرفی بنا، آرایه‎ها و نقوش مسجد و مدرسه عالی شهید مطهری (سپهسالار)/887
داود نظریان
ـ عقدنامه‎‌ای کهنه با سبکی نو/901
سیدعلی آل‌داود
ـ رسالۀ بُختیشوع الحکیم الی عاملها الی المأمون الخلیفۀ فی تدبیر البدن/ 906
محمدکریمی زنجانی اصل
ـ سنگ‏‎های گویا مطالعه‎ای تطبیقی بر سنگ قبرهای معاصر
(کارگاه هنری آستانه حضرت معصومه سلام الله علیها – قم مقدسه)/915
سیدصادق حسینی اشکوری
ـ مؤلفه‌های قدرت اجتماعی در دو دهۀ پایانی حکومت پهلوی/969
نفیسه واعظ شهرستانی
ـ دستگیری و محاکمۀ دکتر سیدحسین فاطمی از منظر خواهرش بانو سلطنت فاطمی/979
علی سام
ـ یک اجازه و چند سند از آیت‌الله میرزا محمود مقتدایی خوراسگانی/997
رسول جعفریان
ـ وظایف بلدیه طهران/1005
مریم نیل‎قاز
ـ نگاهی به کتاب تجددنامه سرودۀ تجلی سبزواری/1045
فرشته کوشکی
ـ تحلیل آماری مطبوعات ایران از عصر مظفرالدین شاه تا سقوط قاجار (1343- 1313هـ.ق)/1057
سیاوش شوهانی
ـ چاپ سنگی نظامی 1848 و دیگر کتاب‌‎های سنگی قاجاری/ 1069
سیدمحمدحسین مرعشی
ـ جغرافیای محال مازندران/1075
مصطفی نوری
ـ سرباز گمنام فرهنگ (مرحوم یدالله فتوت) مردی که در شغل خیاطی کار فرهنگی می‌‎کرد/1100
قاسم تبریزی
ـ استانبول ایرانیان و کاروان‎سرای والده‎خان/ 1107
اسراء دوغان
ـ تاریخ شفاهی مجلس/119
علی ططری
ـ به یاد دکتر ریاحی/1121
علی صدرایی خویی
ـ مجموعه اسنادی اهدایی شاهرخ فیروز/1131
علی ططری
ـ تحولات آموزشی فرهنگ کاشان در دورۀ پهلوی اول/1133
سیدمحمود سادات بیدگلی
- پراكنده‌ها/ 1151
سيدجعفر حسيني اشكوري
ـ سیاهه کتب خطی تازه خریداری شدۀ کتابخانۀ مجلس/1165
سیمین صیدیه
ـ نقشه‎ای مهم از ایران عصر صفوی موجود در آرشیو عثمانی/1171
منیژه صدری- رحیم نیکبخت


يادداشت سردبير

شاید هیچ چیز به اندازه محدودیت «زمان» و «امکانات» برای نشر میراث علمی و مقالات، انگیزة اصرار ما بر پرحجم کردن این نشریه و منتشر کردن به موقع آن نباشد. همین که امسال بودجه کتابخانه ما نسبت به سال قبل، نه تنها فزوده نشده بلکه کاهش هم یافته، شاهدی بر این است که دست ما برای هر کار فرهنگی در این کتابخانه که قدیمی‌ترین کتابخانه از نوع مدرن آن در ایران است، باز نیست. شاید سال دیگر همین را هم نتوانیم چاپ کنیم. بنابراین چاره‌ای جز این نداریم که هر آنچه را که قابل نشر می‌دانیم در یک شماره بگذاریم و منتشر کنیم؛ ولو این که هزار یا هزارودويست صفحه باشد.
یک نکته دیگر آن که در شماره جدید، تعداد رساله‌هایی که به صورت عکسی چاپ کرده‌ایم بیش از سه شماره پيشين است. ممکن است این تصور پدید آید که اینها بی‌دلیل بر حجم صفحات افزوده است. اما حقیقت آن است که این کار با انتخاب صورت گرفته و دلایل خاص خود را برای ارائه تصاویر اصلی برخی از این رساله‌ها که خطی یا چاپ سربی و سنگی بوده، داشته و دارد. در واقع، انتشار آنها در همین شکل و قالب، مزایای خاص خود را دارد که بر اهل فن پوشیده نیست.
و سومین نکته آن که نشریه ما دنیای جدید و قدیم را به‌هم پیوند داده است. از این که یک‌باره مقاله‌ای دربارة تاریخچه فلان نظریه کلامی یا دانشمندی از قرون کهن سخن می گوید و همین مقاله در کنار معرفی فلان سند دوره قاجاری یا حتی سندی جالب از شاگردان کلاس‌های درس حاشیه ای دبیرستان دین و دانش در قم، می نشیند، بر همان اساس است که نخواستیم محدودیتی از نوع قدیم و جدید آن داشته‌باشیم. به عبارت دیگر، پیام بهارستان متعلق به كتابخانه‌ای است که خودش پیوند قدیم و جدید است. هم نسخه هزار ساله دارد و هم صد ساله بلکه کمتر. بنابراین همه چیز در آن یافت می‌شود. یک باغ پر از اشجار متنوع است و طبعا مجله آن یعنی همین پیام بهارستان، این تنوع را خواهد داشت.
در واقع با علم و اطلاع این ترکیب را به کار برده‌ایم. خوشبختانه همکاری با نشریه ما به خصوص از ناحیه برخی از دوستان، مستمر شده است. خوشحالیم که‌ می‌توانیم آثار شماری از عزیزان پژوهشگر را در هر شماره داشته باشیم. ما قدر این اشخاص را می‌دانیم و آگاهیم که آنها هیچ انتخاب بی‌دلیلی درباره موضوع مورد بحث خود ندارند. راستش گاهی مقاله‌شان را حتی پیش از چاپ، دقیق هم نمی‌خوانیم چرا که به آنها اعتماد کافی داریم. در اینجا از این عزیزان و سایر دوستانی که پراکنده و نامنظم با ما همکاری دارند، سپاسگزاری می‌کنم و دوام همکاری آنان را با پیام بهارستان آرزومندم.

رسول جعفريان